Hızlı Git
Bu ay sizlere kokusu ile herkesi mest eden yasemin bitkisi türlerini anlatmak istiyorum. Yaseminler zeytingiller (Oleaceae) familyasından hoş kokulu bitkilerdir. 300’e kadar tropik ve astropik türü vardır. Hoş kokulu çiçekler açan bu çok yıllık bitkiler Kuzey Amerika dışındaki bütün kıtalarda yabani olarak yetişir.
Bitkinin Taksonomik Özellikleri
- ALEM: Plantae
- BÖLÜM: Magnoliophyta (kapalı tohumlular)
- SINIF: Magnoliopsida (İKİ ÇENEKLİLER)
- TAKIM: Lamiales
- FAMİLYA: Oleaceae
- CİNS: Jasminum
Yasemin Bitkisi Özellikleri
- Ana vatanı Kafkaslardan Çin’in batısına kadar geniş bir coğrafyadır. Ülkemizde ılıman iklimin hakim olduğu bölgelerde rahatlıkla yetiştirilebilir. Her dem yeşil veya yaprak döken türleri vardır.
- Yasemin çiçeği bakımı ve yetiştirmesi kolay olan bitkilerdendir. Bahçe ve balkonlarda yetiştirebileceğimiz bitkilerdendir. İç mekanda da çok rahat yetiştirilecek türleri vardır.
- Türlerin çoğunluğu tırmanıcı yapıdadır.
- Çiçeklenme dönemi yaz aylarıdır. Kültür türlerinde kışın ve ilkbahar başlangıcında çiçeklenen türleri de mevcuttur.
- Suyu severler. Türüne göre değişiklik gösteren tam güneşten yarı gölgeye kadar bir ışığa ihtiyaç duyarlar.
- Sık görülen zararlısı yaprak bitleridir. Bitkiler dikkatli gözlenmeli ve zararlı görülmesi durumunda ilaçlama yapılarak önlem alınmalıdır. Sizlere en fazla bilinen türlerin ihtiyaçları, bakımları, çoğaltılması, çiçek açma dönemleri, su istekleri hakkında hakkında bilgi vermek istiyorum.
Yasemin Bitkisi Çeşitleri
JASMİNUM OFFİCİNALE (Gerçek yasemin)
Türün en belirgin ve dikkat çeken yanı kokusu olduğu için hoş kokulu olduğunu belirterek diğer özellik ve isteklerini anlatmaya başlayayım.
- Sıcak ve ılıman iklimleri sever. Soğuk iklim şartlarına dayanıksızdır.
- Budamaya yatkındır. Güneşli ya da yarı gölge alanlarda yetiştirmek için uygundur.
- Yaz döneminde çiçeklenir ve çiçeklenmesi sonbahara kadar devam eder. 8-10 metreye kadar boylanabilirler. Yıllık sürgünlerin boyu 1-1,5 m’ye ulaşır. Tüysü yapraklar karşılıklı dizilmiştir. Yaprakçık sayısı 3-7’dir. Eliptik uzunca yumurta biçimindedir. 1–6 cm boyundadır. Yan yaprakçıklar sapsız, uçtaki yapraklar saplıdır.
JASMİNUM AZORİCUM LEMON (Limon Kokulu Yasemin)
- Anavatanı Portekiz olan limon kokulu yasemin türüdür.
- Parlak yapraklı, hızla gelişen bir türdür. Yaprak döken türden değildir ama sert iklimde dökebilir.
- Diğer türleri gibi güneşli ve yarı gölge alanlarda gelişim gösterirler.
- Toprak seçmez.
- Bahar döneminden önce budama yapmanız çiçeklenme yoğunluğunu arttıracaktır.
- Çiçeklenme bahar döneminde başlar .Sonbahar sonuna kadar süren uzun süreli bir çiçeklenme periyodu vardır.
- Baş döndürücü yoğun bir kokusu vardır. Hastalıklara karşıda çok dayanıklıdır.
- Bahçenizde çit bitkisi olarak, kapı girişlerinizde, pergolalarınızda kullanabilirsiniz.
JASMİNUM NUDİFLORUM (Sarı Yasemin)
Sarı yaseminler kış döneminde bahçelerinde çiçek görmek isteyenlerin gözdelerinden olabilir. Çiçeklerini aralık ayında açan ve Nisan ayına kadar aralıksız çiçeklenmeye devam eden türdür.
- Kokusuzdur.
- Yaprak döken bir türdür. Kışın yapraklarını döker.
- Soğuk iklimlerde rahatlıkla yaşayabilirler. Donlara çok dayanıklıdırlar.
- Toprak seçmezler.
- Çalı formunda gelişim gösterirler.
- Bakımı kolaydır. Kış döneminde haftada bir sulamanız yeterli olacaktır. Ilıman iklimlerde yaz sıcaklıkları yüksek değerlere çıkacağı için yazın sulamayı ikiye çıkarmanızda fayda vardır.
Sarı Yasemin Sarı Yasemin
PLUMBAGO AURİCULATA ROYAL COPE (Mavi Yasemin)
- Zeytingiller ( oleaceae ) familyasından olan, gerçek yasemin ( jasminum ) türleri ile bir akrabalığı yoktur. Yalancı Yaseminde denir.
- Anavatanı Güney Afrika’dır. Yurdumuzun Akdeniz iklimi görülen kıyı bölgelerinde, daha çok park ve bahçelerde yetiştirilmektedir. Bulunduğu yere göre form verilebilir. İlkbahardan başlayarak kışa kadar, yasemin çiçeğine benzeyen, soluk mavi renkli ve kokusuz çiçek açar. Az da olsa beyaz renkli çiçek açan çeşitlerine de rastlanılır.
- Yaprak döker.
- Güneşli alanları sever. Bahardan başlayarak kışa kadar çiçek açar.
- Susuzluğa dayanıklı olmasına rağmen suyu çok sever. Mavi çiçekleri göz alıcıdır. Fazla bakım istemez. Bahçenizde pergolalarına sarılmasına izin vererek gökyüzünü kendinize yaklaştırabilirsiniz.
JASMİNUM SAMBAC GRAND DUKE (Katmerli Full Yasemin)
- Çiçekleri yoğun kokuludur, aynı zamanda katmer katmer haliyle küçük güllere benzer. Sıcağı severler.
- Diğer türler gibi suyu severler.
- Yaz sonunda alınan çeliklerle üretimi gerçekleştirilebilir.
- Don olaylarından etkilenirler.
- Güneşli ve yarı gölge alanlarda gelişim gösterirler. Çiçeklenme bahar döneminde başladığı için öncesinde budama yapmak çiçek yoğunluğunu arttırır.
- Yaprak döken bir tür değildir. Parlak yapraklıdır.
RHYNCOSPERMUM JASMİNOİDES (Arap Yasemini)
- Parlak yeşil yapraklı, hoş kokulu bir türdür.
- Yaprak dökmezler. Kışın yaprakları kırmızı, mor rengini alabilir.
- Yaz döneminde çiçeklenirler. Aydınlık ortamlarda çiçek yoğunluğu artar.
- Hızlı gelişim gösteren bir türdür.
- Toprak seçmez.
STEPHANOTİS FLORİBUNDA (Madagaskar yasemini)
- Anavatanı Madagaskar’dır.
- Bir diğer ismiyle gelin mumu çiçeği olarak bilinir.
- Yasemin türü değildir. Yoğun kokuludur.
- Direk güneş ışığından hoşlanmazlar. İç mekanda havalandırması yapılan alanlarda yaşarlar.
- Çiçeklenme dönemi bahar ve yaz aralığıdır.
- Yaz döneminde zayıflayan dallarının budaması yapılabilir.
- Suyu severler.
Madagaskar Yasemini Madagaskar Yasemini
Peyzaj Düzenlemelerinde Yasemin Bitkisi Kullanım Örnekleri
Yaseminler park ve bahçelerde çit bitkisi olarak, pergolalarda ve kapı girişlerinde kullanılabilecek hoş kokulu ve tırmanıcı bitkilerdir.
KAYNAKÇA
- https://tr.wikipedia.org/
- https://www.fidanistanbul.com/
- evterapisi.com