Hızlı Git
Günümüz kentlerinin en büyük sorunlarından biri olan yeşil alan eksikliğine bir çözüm olarak yaygınlaşmaya başlayan çatı bahçeleri, büyük kentlerde yaşayan insanların doğa ile bağlarını güçlendirmekte ve insanlara yoğun şehir gürültüsü içerisinde huzurlu bir ortam sunmaktadır. Sadece estetik ya da psikolojik olarak değil, çevresel açıdan da dünyaya katkı sağlayan çatı bahçelerinin İsviçre’de bulunan sıra dışı örneklerinden Toni Areal Pixel Park ile ilgili yazımızı aşağıda bulabilirsiniz.
Tasarım Ekibi
Toni Areal Pixel Park’ın peyzaj tasarımı merkezi Zürih ve Münih’te bulunan Studio Vulkan Landschaftsarchitektur tarafından gerçekleştirilmiştir. 2014 yılında kurulan Studio Vulkan insanların duyarlılıklarını ve sorumluluk bilinçlerini artırabilecek bir peyzaj mimarisi oluşturma yaklaşımına sahiptir. Büyük veya küçük ölçekli olarak hayata geçirdikleri çeşitli projelerde mekânların sahip olduğu çelişkilerden faydalanarak yeni çözümler geliştirmeyi hedeflemektedirler.
Toni Areal Pixel Park
2014 yılında 2.600 m2’lik bir alan üzerine tasarlanan Pixel Park, radikal görünümü ve karakteri ile kent içerisinde yerden 30 metre yüksekte farklı bir dünya yaratmaktadır. İsviçre’nin Zürih kentinde 5. bölge olarak da numaralandırılan ve endüstriyel bir geçmişe sahip Industriequartier bölgesinin ekonomik gelişmenin merkezi olarak görülen Zürich West alanında yer almaktadır.
Toni Areal Pixel Park, eskiden Toni Süt Fabrikası olan ancak günümüzde Güzel Sanatlar Üniversitesi olarak kullanılan binanın çatı bahçesi olarak tasarlanmıştır. Bahçe yüksek binaların, endüstriyel yapıların, konser salonları ve büyük avluların arasında sıkışan üniversite öğrencilerine yeşile kaçış noktası sunmak için tasarlanmıştır.
Tasarım Bileşenleri
Tasarımcılar, çatı bahçesinin formunu oluştururken kullandıkları ahşap kasalar ile ortamda piksellere benzer bir şekil oluşturmuşlar. Kasaların içine yerleştirilen bitkilerin birbirleri ile ilişkisi sayesinde karmaşık bir görünüm elde edilmektedir. Böylece, boş vakitlerini değerlendirmek isteyen öğrenciler için yapay bir ortamda doğal bir atmosfer yaratılmıştır.
Tasarım Hedefleri
Öncelikli hedefi büyümek ve gelişmek değil, tam tersine parçalanmak – ve belki de yok olmak olan Pixel Park kendi içerisinde bir paradoks oluşturmaktadır.
Peyzaj tasarımlarında odaklanılan süreç kavramına karşılık olarak doğalı ve yapayı kendi içerisinde barındıran Pixel Park, sahip olduğu ahşap birimlerin yok olması ve sonrasında bitkisel öğelerin birbirleriyle birleşip yeniden doğması sayesinde süreç algısını tersine çevirmektedir. Aralarındaki ahşap engelin ortadan kalkmasıyla buluşan toprak ve bitkiler, ziyaretçilerine bir sürecin deneyimlenme imkânını sunmaktadır.
Böyle özgün bir sisteme ve güçlü bir kimliğe sahip olması, projenin başlangıcından itibaren konumunun ve tahmini kullanım yoğunluğunun dikkatli bir şekilde incelenmesine ve üzerinde düşünülmesine bağlıdır. Gelişen hayat şartlarına ayak uydurmak için sürekli değişime uğrayan büyük şehirler, projenin formunun ve karakterinin de radikal bir değişime uğramasına öncülük etmiş olabilir. Ayrıca çatıda yağmur suyunun tutulması, kısa ve pratik bir uygulama sürecine sahip olması ve dikey mimarinin sınırları da bu çalışmaya yardımcı olan parametrelerdendir.
Uygulama Süreci
Çok yıllık bitkiler, otlar ve çalılardan oluşan rengârenk bitki karışımları yan yana dizilmiş ahşap kutular içerisinde iki yıl boyunca özenle dikilmiştir. Çevresindeki atmosfere uygun olarak seçilen bitkiler, zamanla çürümesi hedeflenen ahşap kutular yok olduğunda birbirlerine karışacaklardır. Başlangıçta piksel piksel olacak şekilde tasarlanan projenin iç sınırları zamanla yumuşayacak ve iç içe geçecektir. Böylece birleşen sistemler sayesinde bitkilerin büyüyebileceği temel toprak tabakası oluşacak ve çatı bahçesi aslında yok olduktan sonra her geçen gün tekrar büyümeye başlayacaktır.
Çatı bahçeleri hakkında dergimizde yayınlanan önceki makale Çatı Bahçeleri Nedir, Nasıl Ortaya Çıkmıştır? isimli yazıyı okuyabilirsiniz.
