Hızlı Git
Bu yazımda çok ilgimi çeken, Londra’da iki tasarımcının kurduğu şirket tarafından tasarlanan ve Cennet Ağacı üzerine konumlandırılan kuş şehri (doğal kuş evleri) projesinden bahsetmek istiyorum. Bu proje kuşlara ve ağaç gövdesinde yaşayan çok sayıda canlıya ev sahipliği yapmasının yanı sıra; Londra’nın kendine özgü olan mimari yapısını doğa ile birleştirmeyi amaçlayarak tasarlanmış. Öncelikle ülkemizde de karşılaştığımız bir ağaç türü olan Cennet ağacının özelliklerine, sonra doğal kuş evlerinin yapılma amacına ve bulunduğu yerlere değineceğim. Keyifli okumalar diliyorum.
Ailanthus altissima (Cennet Ağacı)
Kokar ağaç, Yalankoz, Cennet Ağacı gibi isimlerle bilinen Ailanthus altissima; Çin kökenli, geniş yapraklı ve yaprak döken bir bitkidir. Ortalama ömrü 50 yıl olan bu ağaç, 20-25 metre boylanma ve 12-15 metre çap yapabilmektedir. Köklerinden yeni kökler çıkmasından dolayı kendinden yeni ağaçlar meydana getirebilir. Bu nedenle çok hızlı yayıldığı için dikkatli kullanılmalıdır. Mayıs ve haziran aylarında çiçek açar. Kötü kokuya sahiptir. Erkek çiçekleri alerjik polen taşıyabilir. Genellikle erozyon önlemek, gölge oluşturmak, yol ağaçlandırması yapmak için kullanılır. Sonbaharda büründüğü sarı renk görsel olarak etkileyicidir. Ülkemizde Karadeniz sahillerinde doğal olarak yetişse de İstanbul’da da kendiliğinden yetiştiği yerler mevcuttur.
Cennet Ağacındaki Doğal Kuş Evleri
Orijinal ismiyle “Spontaneous City In The Tree of Heaven” projesi sanatçı Bruce Gilchrist ve Jo Joelson tarafından kurulan London Fieldworks tarafından yapılmıştır. Sanatçılar; sosyal, doğal ve teknolojik ögelerin bir araya geldiği dünyada ekoloji kavramına da değinerek, ekoloji alanında yeni bir ufuk açmak istiyor. Bunun içinde hem kırsal hem de kentsel alanlardaki hayal gücüne dayalı olan projelerden esinleniyorlar.
Cennet Ağacındaki bu doğal şehir, Londra’nın karşıt taraflarında iki alanda yer alan heykelsi bir yerleşim olarak tanımlanıyor. Cennet ağacına özenli bir şekilde yerleştirilen yüzlerce kuş evi, kuşların erişebileceği ve biyolojik çeşitliliklerini sağlayabilecekleri mimari bir tasarım sunarak halkın da keyif aldığı bir proje olmuştur.
Bu projeyle Cennet ağacı üzerine bir dizi kuş evi kurulmuş ve böylece şehirdeki sanat ve mimarinin dokusunu doğal yaşamla birleştirerek, yapıların ve doğanın iç içe geçmesi hedeflenmiştir.
Kuş evleri bölgenin kendine özgü olan mimari yapısını da sanatseverlere hatırlatıyor ve herkes tarafından büyük ilgi görüyor. Çam ağacından yapılan kuş evleri; sadece kuşlara değil aynı zamanda yaban arısı yuvalarına ve mantar gibi ağaç gövdesinde yetişen birçok doğal türe de ev sahipliği yapıyor.
Doğal Kuş Evlerinin Konumu
Birleşik Krallık’ta birçok bölgeye yerleştirilen kuş evleri, Londra’da da çeşitli bölgelerde ve birçok parkta yer almaktadır. Kuş evleri Londra’da iki özel alana kuruluyor. Bu alanlardan birincisi şehrin doğusunda yer alan Duncan Terrace Gardens’tır. Buradaki Gürcü evleri 1960’lı yıllardaki konutların tasarımını ve çevrenin mimarisini yansıtıyor. İkinci alan ise batıda yer alan Cremorne Gardens’taki parkın yanında bulunan alandır. Her iki çalışmada da kuşlar için özel olarak tasarlanan kutulardan yola çıkılarak kuş evleri oluşturulmuştur.
Orijinal olarak 2011 yılında tasarım haftasında ilk kez St. James Kilisesi’nin bahçesine kurulmuştur. Bu mikro ev kümeleri aynı zamanda bölgede 12. ve 15. yüzyıllardan kalan ve hala devam eden soylulaşma çabalarını yansıttığı için din tarihinin de temellerini yansıttığına inanılıyor. Ayrıca bu projenin parklar tarafından çevrelendiği kent içindeki konumları çağdaş bir sunum tarzı olarak ifade ediliyor ve yine bölgenin ekolojik ve biyolojik çeşitliliğine dikkat çekiyor.
Kızılderililerin Reisi Seattle’nin dediği gibi;
“Her şey aynı nefesten alır: Hayvanlar, insanlar, ağaçlar… Hayvanlar olmazsa insanlar ne yapar? Tüm hayvanlar gitse insanların ruhu büyük bir yalnızlığa boğulur; insanlar yalnızlıktan ölür.”
Halk tarafından ilgi çeken bu proje de, herkese yaşadığımız her alanın doğa ile birleşebileceğini, ekolojinin de mimarinin bir parçası olduğunu ve kaliteli yaşama devam edebilmemiz için yaşadığımız her alana, yeryüzünü paylaştığımız her canlıya sahip çıkmamız gerektiğini göstermiş oluyor.
Faydalanılan Kaynaklar:
- https://www.artfulliving.com.tr/neler-oluyor/londrada-agaclara-yerlestirilen-kus-evleri-i-21792
- https://www.yatzer.com/Spontaneous-City-in-the-Tree-of-Heaven-by-London-Fieldworks
- https://londonfieldworks.com/Project-110-Spontaneous-City-in-the-Tree-of-Heaven
- https://www.thisiscolossal.com/2020/08/london-fieldworks-installations/
- https://www.artfulliving.com.tr/neler-oluyor/londrada-agaclara-yerlestirilen-kus-evleri-i-21792
- https://www.designboom.com/art/london-fieldworks-metropolises-wooden-birdhouses-tree-trunks-08-26-2020
