Hızlı Git
Topraktaki bitki besin maddeleri toprağın yıkanması, bitkilerin topraktaki besinleri kullanması, erozyon gibi nedenlerden dolayı zamanla azalır. Toprağın yeniden onarımı ve bitkilerin beslenme, gelişme gibi faaliyetlerini devam ettirebilmeleri için kökleri aracılığıyla topraktan aldıkları Potasyum, Azot, Kalsiyum, Fosfor, Magnezyum vb. besin kaynaklarından oluşan doğal ve yapay kimyasal elementlerin toprağa ilave edilmesi gerekir. İşte bu ilave besinleri içeren toprak restorasyonu için gereken hammaddeye Gübre denir. Ayrıca gübre, verimsizleşen toprakların iyileşmesini, faydalı mikroorganizmalarının artmasını ve toprağın işlemesini kolaylaştırır.
Gübrenin Tarihsel Süreci
İnsanoğlunun yerleşik hayata geçmesi ile ortaya çıkan tarım, o günden sonra insanların en büyük geçim kaynağı olmuştur. Ardından tarımı kolaylaştıracak hayvanların evcilleştirilmesi ile birlikte hızlı bir nüfus artışı gerçekleşmeye başlamıştır. Artan nüfusun ihtiyaçlarını karşılamak için tarımdan elde ettikleri mahsulün artışı için arayış içine girmeye başlamışlardır.
Gözlemledikleri kadarıyla doğada hayvan dışkılarının olduğu bölgelerde daha fazla verimin olduğunu tespit edip zamanla kendi mahsullerinde kullanımını sağlamaya başlamıştır ve her geçen gün tarım ve insan nüfusunun artması ile birlikte farklı gübreleme sonuçları elde etmişlerdir. Zamanla teknolojinin de gelişmesiyle beraber kullanımı rahat bitkilerin gelişimini hızlandıran yapay gübrelemeye kadar gelişmiştir.
Doğal Gübreler Ve Çeşitler
Bitki ve hayvanlardan elde edilen doğal gübreler tümü azot ve fosfor ihtiva ederler, ziraatda ve tarımda pahalı oldukları için çok tercih edilmemektedir. Doğal gübreler toprağı organik maddece zenginleştirir, toprağın su tutma kapasitesini artırırken bitkilere zarar vermeden suda çözünerek bitkinin besin ihtiyacını karşılar, en önemli organik gübreler ahır gübreleri, yeşil gübre ve kompostlardır.
Ahır Gübresi Ve Özellikleri
Organik gübreler arasında en çok tercih edilen gübrelerdir, genellikle inek, at, koyun, kümes hayvanların dışkılaması sonucu oluşurlar. Hayvanlar tükettiği besinlerin %45inden faydalanabilir. Kalan kısım dışkıyla birlikte gübreye dönüşür. Bu yüzden ahır gübreleri kimyasal gübreler gibi tek yönlü değillerdir, ahır gübreleri içinde bulundukları elementler ile toprağın humus düzeyini artırarak toprağı havalandırmayı ve su tutma kapasitesini artırır, verimliliği yaklaşık yüzde kırk oranında artırır. ahır gübreleri, gübre içindeki besin değerinin kaybolmaması için kullanıma kadar havasız ve sıkıştırılmış bir yerde muhafaza edilmelidir. Ahır gübresi bitkilere faydalı olabilmesi için yanmış veya fermente olmuş olması gerekiyor.
Özellikleri
- Topraktaki mikroorganizma oranını zenginleştirerek bitkilerin besin ihtiyaçlarını karşılar.
- Topraktaki organik madde miktarını artırır.
- Topağın havalanması ve su tutma kapasitesini artırır.
- suda yavaş çözünür bitkilere ve toprağa zarar vermez verimliliği artırır.
Kompostlar Ve Özellikleri
Kompostlar bitkisel ”dal, otlar, bitkiler, mutfak atıkları ” ve hayvan ”sığır, koyun, manda, ” atıklarının üst üste sıkıştırılması ile elde edilen doğal gübrelerdir, topraktaki çözünen atıkların zamanla çürüme göstererek toprağı zenginleştirmesinden oluşur büyük tesislerde olduğu gibi balkon ve bahçelerde de kompost hazırlanabilir,
Özellikler
- Toprağı organik maddece zenginleştirir.
- Toprağın Ph düzeyini dengeler ve toprağın havalanmasını sağlar.
- Geri dönüşüme katkıda bulunur.
- Toprağın nemli tutar ,bitkilerin besinleri almasını kolaylaştırır,
Yeşil Gübre Ve Özellikleri
Gelişimini tamamlamış bazı bitkilerin toprağa karıştırılarak çürümesine bırakılması ile oluşturulan gübrelerdir, yeşil gübreler için kullanılan bitkiler hızlı gelişim gösteren bitkiler her koşulda yetişen bitkiler ve çoklu sürgün yapısına sahip bitkilerin kullanılması önemlidir toprakta çürüme gerçekleştirmesi ve toprağa su sağlaması için uzun yılladır bu işlem tarımda kullanılmaktadır toprak yüzeyindeki bitkiler sonbaharda toprağa karıştırılarak kış boyu bekletilerek toprağa karışması beklenir.
Özellikleri
- Toprağın su tutma kapasitesini artırır.
- Toprağı organik maddece zenginleştirir
- Toprağın nem düzeyini ve havalanmasını sağlar.
- Toprağın azot yapısının kontrolünü sağlar
- Verimliliğin artmasına katkı sağlar.
Solucan Gübreleri Ve Özellikleri
Solucan gübresinin dünyadaki yaygın kullanılan ismi vermicompost üretim biçimine ise vermicomposting denir, diğer ülkelerde olduğu gibi ülkemizde de son zamanlarda üretimi artmıştır evsel atıklar kullanılarak bireysel yahut tesislerde üretimi mümkündür, solucan gübresi solucanlar toprakta ayrışabilen organik maddeleri tüketerek sindirim sisteminden geçirilmesi sonucu oluşan ve solucanların sindirim sisteminde ve vücutların da bulunan sölom sıvısı ile zenginleşen gübrelerdir, solucanlar geçmişten günümüze toprağın altındaki organik maddeleri tüketerek güçlü bir bağışıklık sistemi oluşturmuştur ayrıca toprağı havalandırarak toprağın su tutma kapasitesini arttırmışlardır.
Özellikleri
- Solucan gübreleri topraktaki organizmalar ve enzimleri artırarak toprağı verimli hale getirir,
- Toprağın su tutma kapasitesini artırır,
- Bitkilerin köklerinde oluşan hastalıklara ve mantarlara karşı direnç oluşturur
- bitkiler hızlı tüketebilir toprakta kolay çözülür.
