Anasayfa
Çevre
Alakalı Konular
- Ekosistem
- orman

Orman Ekosistemi Ve Dünyanın En Büyük 6 Ormanı

1 Temmuz 2021 11939 kez okundu Okuma süresi: 7dk, 6sn

Hızlı Git

Orman, farklı boyutlarda ağaçların, çalıların, otsu bitkilerin, mantarların, hayvanların canlı ve cansız birçok varlığın yer alarak oluşturduğu hassas dengelerle birbirine bağlı açık bir sistem, kara ekosistemidir.

Ormanlar gezegenimizin yaklaşık olarak yüzde 30’unu meydana getiren dünyamızın akciğerleridir. Ormanların %47’sini tropik kuşak yağmur ormanları, %9’unu ılıman kuşak tropikal yağmur ormanları, %11’ini ılıman kuşak geniş yapraklı ormanlar ve %33’ünü tayga olarak da bilinen iğne yapraklı ormanlar oluşturmaktadır.

Ormanlar, üzerinde yaşadığımız bu gezegende birçok dengenin korunmasını ve devamlılığını sağlayan içinde birçok canlı ve cansız unsur barındıran sistemlerdir. Başta gezegenin akciğeri olmaları bunun yanında içinde barındırdıkları canlı sayısı düşünüldüğünde dünyaya sağladıkları göz ardı edilemeyecek büyüklükte biyoçeşitlilik ve bunun beraberinde canlıların devamlılığını sağlayabilmeleri için son derece önemli olan besin zincirini desteklemeleri buna gerekli zemini oluşturmaları, iklim üzerinde düzenleyici etkilere sahip olmaları gibi hayati önem taşıyan özelliklere sahiptirler. Orman bir ekosistemdir, bunun yanında her bir orman kendi içinde farklı ekosistemlere sahiptir. Bu yazımda dünyanın en büyük 6 ormanını ve özelliklerini inceledim.

1. AMAZON YAĞMUR ORMANLARI

Ormanın kapladığı Alan: Yaklaşık olarak beş buçuk milyon hektar
Orman Tipi: Geniş Yapraklı Yağmur Ormanı
Konumu: Güney Amerika

Amazon yağmur ormanları, dünyada kalan yağmur ormanlarının yarısını oluştururken dünyanın en büyük ormanıdır. Dünyadaki su kaynağının yüzde 20’sini oluşturmaktadır. En önemli özelliklerinden bir tanesi de atmosferdeki oksijen ve karbondioksit seviyesini dengelemesidir.

Amazon Ormanları dünyada en çok canlı türüne ev sahipliği yapan ormandır. İçerisinde 40.000 ağaç çeşidi, 2.000 kuş çeşidi ve memeli hayvan, 2.200 balık çeşidi ile 128.843 çeşit omurgasız hayvan barındırmaktadır. Dünyadaki hayvan ve bitki türlerinin de yüzde 10’unu barındıran Amazonlar, 8 ayrı Güney Amerika ülkesinde yaşayan 400’den fazla yerli kabileye ev sahipliği yapıyor.

Bu yazı da ilginizi çekebilir: Gıda daha iyi bir şehir oluşturabilir mi?

Denizde yaşamayan tek denizineği türü olan amazon deniz ineği gibi çok sayıda endemik hayvan ve bitki barındırmaktadır.

2. KONGO YAĞMUR ORMANI

Ormanın kapladığı Alan: Yaklaşık olarak beş buçuk milyon hektar
Orman Tipi: Tropikal Yağmur Ormanı
Konumu: Afrika

Kongo nehrinin drenajını oluşturan sedimanter havzasıdır. Orta Afrika’da yaklaşık 1,5milyon mil kareyi kapsayan tropikal bir ormandır. Aldığı yüksek miktarda yağışların etkisiyle içerisinde çok sayıda flora ve fauna türü barındırmaktadır. Dünyadaki tropikal ormanların dörtte birini Kongo Yağmur Ormanları oluşturmaktadır.

3. VALDİVİAN ILIMAN YAĞMUR ORMANI

Ormanın Kapladığı Alan: 248.120 Kilometrekare
Orman Tipi: Ilıman Yağmur Ormanları
Yer: Güney Amerika

Valdivian ılıman yağmur ormanları, bambu ve eğrelti otlarının yoğunlukta olduğu alt katmanları ile karakterize olmuştur. Valdivian Ilıman Yağmur ormanı genellikle yapraklarını8 dökmeyen herdem yeşil bitkilerden oluşmaktadır. Aynı zamanda içinde yaprağını döken bitkiler de barındırmaktadır. Sürekli yağmur alan, nem ve sis oranı yüksek olan ormanda yıllık sıcaklık farkları arasındaki rakam 7 ° C geçmemektedir.

Valdivian Ilıman Yağmur Ormanı içinde dört ana orman ekosistem türünü barındırmaktadır. Bunlardan birincisi; Kuzey ucunda yer alan yaprak döken ormanlardır. Bu ormanlarda yer alan Nothofagus alpina ve Nothofagus obliqua türleri Akdeniz İklimine geçiş bölgesinde yer alan bitki türleridir.

İkinci orman ekosistemi Akdeniz İklim Ormanlarıdır bu bölge içerisinde bir çok geniş yapraklı bitkiler barındırmaktadır. Bunlardan bazıları Laureliopsis philippiana, Aextoxicon punctatum Eucryphia cordiflora gibi birçok geniş yapraklı bitkiler barındırmaktadır.
Üçüncü orman türü ise Patagonya Andean Ormanlarıdır And Dağları boyunca yükseklere doğru dağılmaktadır. Bu ekosistem türü içerisinde yaprak dökmeyen kozalaklı bitkileri barındırmaktadır.

Dördüncü ve son olarak bölgenin güney kısmına hakim olan geniş yapraklı bitkiler barındırmaktadır.

Bu flora sayısında ki çeşitlilik elbette ormanın faunasında çeşitliliğe yol açmıştır. Dünyanın en küçük geyiği, kodkod, güney pudu, Amerika’nın en küçük kedisi ve yaban domuzu gibi çeşitli hayvan türlerine ev sahipliği yapmaktadır.

Bu yazı da ilginizi çekebilir: İklim ve Çevre ile İlgili Önemli Gün ve Haftalar

Tabi ki doğada var olan bütün ekolojik sistemlerde olduğu gibi Valdivian Ilıman Yağmur Ormanı içinde en büyük tehdit insandır.

4. TONGASS ORMANI

Ormanın Kapladığı Alan: 68.059 Kilometrekare
Orman Tipi: Ilıman Yağmur Ormanları
Yer: Kuzey Amerika

Tongass Ulusal Ormanı, Amerika Birleşik Devletlerinde kamuya ait en büyük ormandır. Tongass ormanı içerisinde nesli tükenmek üzere olan çok sayıda flora ve fauna içermektedir. Beş farklı tür somon, kahverengi ve siyah ayılar ve kel kartal, kurtlar, dağ keçileri, kuzgunlar ve sitka siyah kuyruklu geyiği ve daha birçok canlıya ev sahipliği yapmaktadır. Ormanın adacıkları göçmen kuşların uğrak noktası olmakta ve bir çok göçmen kuş türü bu adalarda yuva yapmak üzere kalırlar.

Tongass Ormanının yaklşık olarak %40 sulak alanlardan, yaklaşık olarak 10 milyon dönümlük alanı ise ormanlık alanlardan oluşmaktadır. Tongass ormanında en büyük sorun rüzgar ve toprak kayması olmaktadır. “Takus” aı verilen yerel kış fırtınalarında açık alanda tek başına duran yüksek boylu ağaçların yıkılmasına sebep olmaktadır.

5. SUNDARBANS ORMANI

Ormanın Kapladığı Alan: 10.000 Kilometrekare
Orman Tipi: Halofitik Mangrov Yağmur Ormanı
Yer: Asya ve Hindistan

Sundarbans Ormanı, Hindistan’ın Batı Bengal bölümünde yer alan biyosfer rezervi, milli park ve kaplan koruma alanıdır. Sundarbans Milli Parkı 1973 yılında Sundarbans Kaplan Koruma çekirdek alanı ilan edilmesinden sonra 1977 yılında Yaban Hayatı Koruma Alanı olarak ilan edilmiştir. Bundan sonraki süreçte 4 Mayıs 1984 tarihinde Milli Park olarak ilan edilmiş ve Dünya Mirasları Listesinde yerini almıştır.

Ganj Deltası üzerindeki Sundarbans’ın parçası ve bitişiğinde yer alan Bangladeş ‘in Sundarbans Rezerv Ormanı’ndan oluşmuştur. Delta orman , yoğun mangrov ormanları ile kaplıdır ve bengal kaplanı için büyük ve önemli bir koruma alanıdır. Ormanın sahip olduğu ekolojik özellikleri içerisinde yoğun çeşitlilikte canlı türü barındırmasını sağlamaktadır. Birçok kuş türü, sürüngenler, tuzlu su timsahları ve bir çok omurgasız türü Sundarbans Ormanında yaşamını devam ettirmektedir.

Bu yazı da ilginizi çekebilir: Bir Netflix Belgeseli ''Breaking Boundaries''

Dünya mirası listesine alınan Sundarbans için hazırlanan raporda, 1586 fauna türünü barındırdığı aynı zamanda birçok flora türüne ev sahipliği yaptığı belgelenmiştir.

6. XİSHUANGBANNA’NIN YAĞMUR ORMANLARI

Ormanın Kapladığı Alan: 2.401 Kilometrekare
Orman Tipi: Tropikal Yağmur Ormanı
Yer: Asya

Devlet koruması altındaki 58 tanesi nesli tükenmekte olan toplam 13.000 tropik bitki türünü barındıran Xishuanbangbanna Yağmur Ormanı zengin flora ve fauna çeşitliliği ile yaşam müzesi olarak varlığını devam ettirmektedir. Orman içerisinde Çin Ekosistemi Araştırma Ağı’nın bir merkezi yer almakta ve orman içerisinde yer alan bu merkezde bölgede var olan yaşam formlarının tespit edilebilmesi için kurulmuştur. Aynı zamanda orman içerisinde yer alan bahçelerden insanların nesli tükenme tehlikesi altında olan bitki türleri ve yerel bitki türleri hakkında bilgilendirilmesi sağlanmaktadır. Orman içerisinde hala varlığını sürdüren köyler bulunmakta ve doğal yaşam içerisinde insanlarla beraber varlığını sürdürmeye devam etmektedir.