Hızlı Git
Ormanın temiz havası ve sessizliği içerisinde vakit geçirmek isteyenler daha önce mutlaka ağaç ev fikri ile karşılaşmıştır. İyi bir analiz, araştırma, uygulama süreci ve bütçe gerektiren ağaç evler ile ilgili bir çalışma hazırladık ve sizlere dünyanın dört bir yanından örnekler topladık. Özellikle Avrupa ve Amerika’da popüler olan ağaç evler, doğal dış mekanlardan en iyi şekilde faydalanmayı sağlamaktadır. Gezginler ya da kampçıların tercihlerinden biri olan ağaç evler, konaklamanın yanı sıra oyun ve etkinlikler için toplanma alanı, gözlem noktaları, otel veya restoran olarak da kullanılmaktadır.
İnsan ve mimarlığın bir araya geldiği yerde çeşitlilik de bolca görülmektedir. Küçük bir kulübeden iki katlı evlere kadar çevre ile uyumunu kaybetmeyecek şekilde birçok ağaç ev tasarımı görülmektedir. Burada önemli olan ağaç evin yapılacağı konumu ve ağaçların durumunu iyi belirlemektir. Özellikle ağaç ev uygulamaları için çam, sedir, meşe, kayın, akçaağaç, köknar, selvi, sekoya gibi uzun boylu, yeterince güçlü bir gövdeye ve dallara sahip, uzun ömürlü ağaçlar tercih edilmelidir.
Ağaç ev projelerinde ağacın sağlıklı olması çok önemlidir. Buna ek olarak, uygulanacak arazinin de iyi incelenmesi ağaç evinizin geleceği için iyi olacaktır. Kötü toprak koşullarının olduğu ya da aşırı rüzgar, fırtına gibi doğa olaylarının görüldüğü alanlardan kaçınmak gerekmektedir. Gerek görkemli ağaçların arasından gün batımını seyretmek, gerek doğa ile bütünleşmek, dinlenmek ve sakince vakit geçirmek için tercih edilen ağaç evlerin mimarlık ile buluştuğu örnekleri gelin inceleyelim.
1- Yoki Treehouse, ABD
Amerika Birleşik Devletleri’nin Teksas eyaletinde bir nehir üzerinde ve iki büyük selvi ağacının dallarına arasında yer alan Yoki Treehouse dereden yaklaşık 7,5 metre yükseklikte inşa edilmiştir. Bu ev, tasarımcı ve aynı zamanda sürdürülebilir turizm şirketi ArtisTree‘nin kurucusu olan Will Beilharz tarafından tasarlanmıştır. Ağaç ev ismini Hopi Kızılderililerinin yağmur anlamına gelen Yoki kelimesinden alıyor ve böylece bölgenin su kaynaklarını besleyen yağmura teşekkürlerini sunuyor. İnsanlara tamamen doğanın içerisinde dinlenebilecekleri ve vakit geçirecekleri bir alan sunan bu ev ağaçların, kuşların ve akan derenin sesini ziyaretçilerine hissettirmektedir.
Ağaç eve öncelikle gözlem platformu olarak şekillendirilen çatıdan ulaşılmaktadır. Dış mekân sarmal bir merdiven aracılığıyla yapının ikinci kısmına ulaşılır. Selvi ağaçlarının gövdesine yerleşen bu merdiven aynı zamanda alt kısımda oluşan platformu yağmur, kar gibi etkenlere karşı koruma görevi görmektedir. Malzeme olarak ağaç evin ana yapısında huş kontrplak tabaka; asma bir köprü ile yapıya bağlanan ve hamam olarak planlanan diğer bölümde ise çam ağacı ve beton kullanılmıştır. Merdivenler boyunca uzanan korkuluklarda ise metal tercih edilmiştir.
2- Yellow Treehouse Restaurant, Yeni Zelanda
Pacific Environments mimarlık ofisi tarafından tasarlanan ve bir restoran olarak kullanılan bu ağaç evin konsept aşaması oldukça zorlayıcı geçmiştir. Doğada karşılaştığımız birçok organik formdan esinlenilerek tasarım kararlarının alındığı ağaç ev hepimizin çocukken düşlediği ancak gerçekleştiremediği bir hayallerden ilham alınarak ortaya çıkartılmıştır.
Ormanın kenarında açık bir çayır ve kıvrımlı bir dere üzerinde yükselen ağaç eve erişim 60 metre yüksekliğinde ağaç dalları aracılığıyla oluşturulan bir yürüyüş yolu ile sağlanır. Yeni Zelanda’nın Auckland yerleşiminin kuzeyindeki bir arazide, 40 metre boyunda ve 1,7 metre taban çapında olan büyük bir Sekoya ağacı tercih edilmiştir.
İki kattan oluşan yapı yerden 10 metre yükseklikte yer almaktadır ve 10 metre genişliğinde, 12 metre boyundadır. Ana yapıyı ahşap kafes kirişler oluşturmaktadır. Malzeme olarak; kıvrımlı kanatlarda tutkalla lamine edilmiş çam, çıtalar için plantasyon kavak ve yürüyüş yolu korkuluklarında araziden elde edilen öğütülmüş kızılçam kullanılmıştır. Ağaç ev içerisinde ihtiyaç duyulan ışık ise çıtalar arasında bırakılan açıklıklar ile sağlanmaktadırlar. Özellikle doğal ortamla uyum içerisinde olmak amaçlandığı için tercih edilen bu organik form ile kolaylıkla malzeme, peyzaj ve mimarlık arasında iletişim kurulmaktadır. Yapının kanatlarının dikey olarak şekillenmesi, kızılağaçların dikeyliği ile bütünleşir ve bu ağaç evin bulunduğu ortamın doğal bir parçasıymış gibi görünmesine yardımcı olur. Ayrıca projenin danışma ekibinde mimarlar, yangın ve yapı mühendisleri, şehir plancıları ve ağaç uzmanları (arboristler) yer almıştır.
3- Aspen’de Bir Ağaç Ev, ABD
Şimdi ise yıllara süren ilgisizlik ve bakımsızlıktan dolayı harap haldeki bir ağaç evinin dönüşümünü okuyacağız. Aslında bir çeşit ahşap platformdan oluşan bu yapı Aspen’deki bir kuruluşun 25 dönümlük (10 hektar) doğa koruma alanında yer almaktadır. Çeşitli ormanlık alanlar, çayırlar, göletler ve bataklık habitatlarının içerisinde bulunan bu proje, yerel bir mimarlık ofisi olan Charles Cunniffe Architects tarafından bir eğitim programı için yeniden inşa edilmiştir. Ayrıca proje kâr amacı gütmeyen bir çevre bilimi eğitim kuruluşu Aspen Çevre Araştırmaları Merkezi’ne (kısaca:ACES) bağışlanmıştır. Yerel malzemelerin kullanımı ve yapının çevresine uyum sağlamasına ek olarak ACES’in desteği ile çevre dostu bir yaklaşım sunması projenin en önemli özellikleri olarak gösterilir.
Halkın destek olduğu ağaç ev projesinin uygulama aşamasında orijinalinde bulunan dört sütunlu çerçeve restorasyon sırasında korunmuştur. Deniz sınıfı kontrplaktan oluşturulan yüzlerce dikey ahşap çıta ile ağaç evin yarım duvarları oluşturulmuştur. Sahip olduğu doğal çevre ve ekolojinin farklı yönlerden tadını çıkartmak ve onları deneyimlemek için farklı noktalar yaratmak amaçlanmıştır. Yapının üst katı etraftaki kuşları, geyikleri, tilkileri ve ayıları ve ayrıca altın kartalı, büyük boynuzlu baykuşu ve kızıl kuyruklu şahini gözlemlemek için bir seyir platformuna dönüştürülmüştür. Zemin seviyesinde ise yine gözlem ve dinlenme amacıyla geniş bir platform tercih edilmiştir. Etrafında sıralanan ahşap yarım duvarlar ile gölge alan yaratılmıştır. Ayrıca, bu paneller ve üst platform aracılığıyla korunan alt kat, yağmurlu havalarda bir çeşit sığınak yeri olarak görev almaktadır.
4- Kuş Yuvası Görünümlü Otel, Fransa
Birçoğumuz meşe ağaçlarının gücünü, ihtişamından etkileniriz. İşte, Paris merkezli Atelier Lavit tarafından hayata geçirilen bu ağaç ev projesi de asırlık bir meşe ağacının gövdesinde yer edinmiştir. Fransa’nın Raray kentinde yer alan ve bir otelin konuk evi olarak kullanılan bu ahşap yapının tasarımında kuş yuvalarından ilham alınarak çapraz geçiş tercih edilmiştir. Müşteri tarafından bu konuk evi ile ilgili istenen rahatlık, işlevsellik ve bir kuş yuvası görünümü oldukça iyi yansıtılmıştır. 23 metrekarelik bir alana ve sekizgen bir kat planına sahip olan yapıya ziyaretçiler yerden 10 metre yüksekte bulunan ahşap bir geçit ile erişebilmektedir. Bu geçit ayrıca ısıtmalı bir spa ve salon içeren bir diğer ağaç eve de bağlanır.
Malzeme olarak özellikle köşelerde bağlanma detayını rahatlıkla görebildiğimiz, birbirine geçen ince Douglas çamı lataları kullanılmıştır. Buradaki amaç kuş yuvalarındaki birbirine dolanmış dal görünümünü yansıtmaktır. Ağaç evin iç mekânı ise alanın aydınlık olması için açık tonlu kavak ağacı ile kaplanmıştır. Büyük pencereler ziyaretçilere çevredeki devasa yeşil manzarayı sunmaktadır. Son olarak, ağaç gövdesi etrafına yerleştirilen ahşap bir merdiven ile çatı katına çıkılmaktadır.
5- Honey Sphere, ABD
Form olarak klasik ağaç ev örneklerinden farklı olan bir diğer ağaç ev çalışması Honey Sphere’i inceleyelim. Bu özel olarak tasarlanmış ahşap yapı öncelikle Los Angeles Sanat Müzesi (LACMA)’nde sergilenmiştir. Sonrasında ise The Doors’un gitaristi Robby Krieger’ın arka bahçesindeki yapı için ayrılmış yerine aktarılmıştır. 210 adet yüzeyden oluşan geodezik kubbe şeklindeki Honey Sphere, sekoya ağacından yapılmıştır ve 18 m2’lik bir alana yayılmaktadır.
Etrafında yükseldiği meşe ağacının bütünlüğünü bozmayacak şekilde ağacın üst dalları tarafından çelik kablolarla desteklenmektedir. Krieger’a hem dinlenme hem vahşi yaşamı gözlemleme olanağı sunan Honey Sphere, aynı zamanda kendi müziğini yaratmak için de özel bir alan sağlamaktadır. Daha fazla bilgilenmek için ağaç evin tasarımcısı ve uygulayıcısı O2TreeHouse’un sitesini ziyaret edebilirsiniz.
6- The Birdhud (Kuş Kulübesi), Kanada
Hem insanlar hem de kuşlar tarafından kullanılması amacıyla tasarlanan bir ağaç ev örneği ile devam ediyoruz. Kanada’nın batısında, dağlık bir vadide yer alan ve Studio North tarafından kampçılar için tasarlanan ev, A çerçeveli ahşap bir strüktüre sahiptir. Ahşap direklerle yerden 2,7 metre yüksekte yer almakta ve 6 metre yüksekliğe çıkarak ağaçlarla uyum sağlamaktadır. 9,2 metrekarelik bir alanı kaplayan bu ağaç ev hem iki kişiyi hem de 12 kuş türünü barındıracak şekilde tasarlanmıştır. Ağaç evin cephesinde her biri Columbia Vadisi’nin dağlarında yaşayan yerel kuş türleri için özellikle tasarlanmış on iki kuş evi bulunur. Ayrıca ziyarete gelen diğer canlılara için de yeterli alan bulunmaktadır.
Malzeme olarak batı kırmızı sedir ağacından özel kesim kiremitler tercih edilmiştir. Bu kiremitler arasında kuş yuvaları için dairesel açıklıklar da bulunur. Farklı boyutlardaki kuş türlerini barındırmak için bu açıklıklar da farklı boyutlarda ayarlanmıştır. Ayrıca, kuş yuvalarını yerleştirirken kuşların yuvalama alışkanlıkları da göz önünde bulundurulmuştur. Yere daha yakın yerlerde yaşamak isteyen kuş türleri için cephenin alt kısımlarına, yüksek yer arayan türler için ise yüksek kısımlara yuvalar yerleştirilmiştir. Projenin malzemeleri ise tıpkı bir kuşun yuva yaparken ağaç dallarını toplaması gibi yakın çevreden toplanmış ve dönüştürülmüştür. Ahşap strüktürün yan duvarları polikarbonat levhalar ile kapatılmıştır ve açıklıklar ile ışık ve hava girişi sağlanmıştır. Bir köprü aracılığıyla bu kulübe doğal bir su kaynağına inen taş bir yolun bulunduğu yamaca bağlamaktadır.
7- Tree Hotel (Ağaç Otel), İsveç
Son olarak, İsveç’in kuzeyinde, kutuplara oldukça yakın bir köyde yer alan ve oldukça popüler bir ağaç evi anlatacağız. Ağaçların arasında saklanan bu yapı adeta bir sığınak görevi görmektedir. Bir çam ağacının gövdesine yerleştirilen bu hafif alüminyum yapının ölçüleri ise 4x4x4 metredir. Dış kısmında kullanılan yansıtıcı cam sayesinde hem çevre ve gökyüzü yansıtılmakta hem de yapının kamufle edilmesi sağlanmaktadır.
Yapının iç kısmında ise tamamen huş kontrplak tercih edilmiştir. Bir sonraki ağaca bağlanmış bir halat köprü ile erişimin sağlandığı bu yapı içerisinde çift kişilik yatak, küçük bir banyo, oturma odası ve çatı terası bulunur. Ayrıca, orman içerisindeki kuşların yansıtıcı camla çarpışmasını ve zarar görmesini önlemek için cam panellere yalnızca kuşlar tarafından görülebilen şeffaf bir ultraviyole renk entegre edilmiştir. Gelişen teknoloji ile ortaya çıkan farklı ürün ve yöntemlerin denendiği proje aynı zamanda insanların zorlu iklim koşullarında yeni yerler keşfetmelerine de olanak sağlamaktadır.
Kaynaklar:
- Yoki Treehouse: https://www.dezeen.com/2018/10/22/yoki-treehouse-vacation-rental-central-texas-will-beilharz/
- Yellow Treehouse Restaurant: https://www.archdaily.com/16445/yellow-treehouse-restaurant-pacific-environments?ad_source=myarchdaily&ad_medium=bookmark-show&ad_content=other-user
- Aspen’de Bir Ağaç Ev: https://www.dezeen.com/2018/02/01/charles-cunniffe-architects-revamps-treehouse-aspen-center-environmental-studies/
- Kuş Yuvası Görünümlü Otel: https://www.dezeen.com/2018/02/02/century-old-oak-treehouse-guest-room-hotel-raray-northern-france/
- Honey Sphere: https://www.o2treehouse.com/honey-sphere
- The Birdhud: https://www.dezeen.com/2017/11/27/studio-north-birdhut-wooden-treehouse-western-canada-camping-birds-humans/
- Tree Hotel: https://www.archdaily.com/103393/tree-hotel-tham-videgard-arkitekter
