Hızlı Git
20. yy başlarında kendini göstermeye başlayan fütürizm akımı İtalya’da ortaya çıkmıştır. İlk olarak edebiyat, resim, heykel, grafik tasarım gibi alanlarda öne çıksa da zamanla hemen hemen tüm sanat dallarını etkilemeyi başararak çok geniş bir alana yayılmıştır. İtalyan şair Filippo Tommaso Marinetti 1909’da ‘Le Figaro’ isimli dergide fütürizm başlığı altında bu akımın özelliklerini ve inceliklerini anlattı. Böylelikle fütürizm sanatı İtalya’dan çıkarak dünyada ses getirmeye başladı.
Fütürizm Nedir?
Marinetti ve arkadaşları çağdaş diğer akımlar gibi makine çağı ve sanayi devriminin yankılarıyla birlikte sanatçıların çağa ayak uyduran ve canlılığı göz önüne seren çalışmalar yapmasını hedeflemişlerdir. Bu akımda savaşın yankıları, tehlikeyi, makine çağının etkilerini ve faşizm teorilerini çokça hissetmek mümkündür. Dinamizm ve kendi içindeki anarşist düzeni desteklemesiyle fütürizm, gücü yücelten otoriteyi benimseyen bir akım olarak tanımlandı. Ancak zamanla bu akım radikal bir baş kaldırıştan ‘geleceğin tasarlanması’na dönüşerek geçmişte ve günümüzde hala bilim ve sanatı etkilemektedir.
Fütürizm Öncüleri Kimlerdir?
Ressam, heykeltıraş, şair, sanat eğitmeni; Giacomo Balla
Ressam ve Heykeltıraş; Umberto Boccioni
Şair; Nazım Hikmet.
Bu akım için bir istisna yaparak şairlerden ünlü Türk şairi Nazım Hikmet’i örnek göstermek isterim. Şiir dalında akımların nasıl etkili olduğunu ise Nazım üzerinden kısaca anlatalım. Nazım Hikmet yaşadığı dönemde hece ölçüsüyle yazılan şiirler popülerdi. Ancak Nazım dönemin ve çevresinin etkisinde kalmaksızın kendini geliştirip, Türkçenin vokal özeliklerine daha çok yatkın olan serbest ölçüyü benimsedi. Sonuç olarak ise Mayakovski ve genç sovyet şairlerden esinlenmiş oldu.
Ressam; Mario Sironi
Mimarlıkta Fütürizm Öncüleri
Antonio Sant’Elia akımın mimarlık alanındaki en önemli öncülerindendir. Ancak eserleri hayata geçemeden 1. Dünya Savaşını hayatını kaybetmiştir. Bu yüzden eserleri ancak çizim olarak kendinden sonra gelen mimarlara örnek oluşturmuştur.