Hızlı Git
Bahçe, tarihin en kuytu köşelerinde bile varlığını göstermiş ve birçok mit ile bağdaştırılan peyzaj birimi olmuştur. Coğrafi konum, felsefi düşünceler, yaşam biçimleri ve inançlar gibi kültürel karakteristikler ile insan, yaşadıkları yerleri biçimlendirmişlerdir. Bahçeyi bir cennet olarak görüp, oluşturdukları bu mekânda cennetin tüm olanaklarından yararlanmışlardır.
Bu günümüz çağdaş bahçelerine de yansıtılmaktadır. Gelişime ve değişime açık, farklı tasarım yaklaşımları ile tasarlanan bahçeler, kullanıcılarına oluşturdukları mekâna aidiyetlik hissi verirken, dikey ve yatay büyüyen kentler içerisinde nefes olmaktadır. Bu bağlamda bir bahçenin tasarımını ön plana çıkaran önemli unsur kullanılan peyzaj elemanlarıdır.
Bahçe Tasarımlarında Kullanılabilecek Peyzaj Elemanları
Peyzaj elemanları, bahçe tasarımında kullanıcıların zevkini ve kullanım amacını destekleyecek önemli elemanlardır. Bu elemanları çeşitlendirmek mümkündür. Aşağıda paylaşılan örnekleri birbirleri ile kompoze ederek kullanmak, bahçe tasarımlarını ön plana çıkararak etkileyici görüntüler oluşturabilmektedir. Peyzaj elemanlarının kullanım biçimi, oluşturulan mekânda samimiyet, mahremiyet ve aidiyetlik duygularını pekiştirir.
1. Zen Bahçesi
Japon bahçe sanatı olan zen bahçelerinin en güzel yanı oluşturulacak mekânın büyüklüğünün önemli olmamasıdır. Küçük bahçelerde bir köşeye konumlandırılan minyatür zen bahçesi, bahçeyi daha geniş ve ferah gösterecektir. Geniş bahçelerde ise su ögesi kullanmadan su etkisi vererek alandan kazanım olacaktır.
Bakımı kolay ve ekonomik olan bu bahçeler için yoğun kum, çakıl ve kaya kullanılmaktadır. Kumun üzerine tırmıkla verilen su deseni ile estetik bir görüntü elde edilmektedir. Ayrıca kaya bahçelerinde kullanılan kuraklığa dayanıklı bitkiler de kullanılabilmektedir ancak bonsai bitkiler daha ağırlıklı kullanılmaktadır. Meditasyon sevenler için yenileyici bir yaşam mekânı olmaktadır.
2. Bitkilendirilmiş Teraslar – Yükseltilmiş Çiçek Yatakları
Eğimi az bahçelerde zemini hareketlendirmek için kullanılabilmektedir. Bitki terasları, taşıma toprak ile oluşturulabilirken çeşitli formlarda saksılarla da teras görünümü elde edilebilir. Oturma birimlerini çevreleyen biçimde veya bahçe duvarı önlerinde estetik ve istenmeyen görüntüleri kapatacak şekilde oluşturulabilir. Eğimli bir bahçeler ise topografyası gereği bitkilendirilmiş terasların yapımı daha kolaydır. Birbirinden farklı formlarda bitkiler için yaşam alanı olmaktadır. Modern peyzaj tasarımında ilgi çekici bir peyzaj elemanıdır.
3. Biyolojik Göletler
Su ögesi, dingin ve huzurlu bir ortam sunmaktadır. Suyun, iyileştirici özelliği kullanıcıların bahçelerinde su ögesini kullanma isteğini arttırmaktadır. Doğalı arayan kullanıcılar doğal göletleri anımsatacak minik havuzları tercih etmeye başlamıştır. Bu göletler de, suyun temizliğini içindeki bitkiler sağlamaktadır. Ekolojik ve bakımı ekonomiktir. Biyolojik göletler, amaca göre ve topografyanın şekline göre yapılabilmektedir. Örneğin, yağmur suyu birikimi, yüzmek veya balık beslemek için yapılan biyolojik gölet örnekleri vardır. Topografyaya göre kaskatlar oluşturulabilmektedir.
4. Hobi Bahçesi – Bostan
Organik beslenme, günümüzde önemli bir hale gelmiştir. Kentsel peyzaj içerisinde yaşayan insanlar, organik beslenebilmek için kırsal peyzajda yaşayan insanlardan taze sebze ve meyve gibi ürünler almaktadır. Bahçenin uygun bir bölümünde oluşturulacak mini hobi bahçesi veya bostanlıklar ile pratik bir şekilde ürün elde edilebilir. Bu sayede kullanıcılar toprakla iletişim halinde olarak ve ürettikleri organik ürünler ile beslenerek hem mental hem de fiziksel olarak daha sağlıklı olacaktır.
5. Ahşap Deck
Deck yapımında masif ağaçlar kullanıldığından doğal bir görüntü elde edilmektedir. Bahçenin yeşil tonları ile doğal bir uyum içinde görünmektedir. Evlerin kullanım alanını arttırmak için evle bağlantılı veya ayrı olarak yapılabilmektedir. Zemin kaplama veya yerden belirli yüksekliklerde istenilen boyutlarda uygulanabilmektedir. Taşınılabilirdir ve dayanıklıdır. Geniş bahçelerde evden bağımsız olup, oturma veya barbekü mekânı olarak kullanılabilmektedir. Küçük bahçelerde ise dekor amacıyla uygulanabilmektedir. Uygulanışı kolaydır ve zahmetsiz olmasına rağmen ilgi çekicidir.
6. Ateş Çukurları
Modern peyzaj tasarımlarında kullanımı giderek artan ve çok tercih edilen ateş çukurları, mekâna dekoratif bir hava katmaktadır. Yaz – kış kullanıma uygundur ama yazın kullanımı daha çok tercih edilmektedir. Yanan ateşin etrafında bulunmak, serin yaz akşamlarında insanların içinde bulunmaktan hoşlandığı anlara dönüşmektedir. Ateş çukurlarının estetik görüntüsü bahçeyi daha canlı ve dinamik bir hale getirmektedir.
7. Dış Mekan Mutfağı
Pergola, geniş parasol gibi gölgeleme elemanları altında bar tezgâhı ve bar sandalyeleri olan dış mekan mutfağı bahçede farklı bir ambiyans uyandıracaktır. İçerisinde oturma mekanı, barbekü ve şömine gibi elemanların bulunması birden fazla amaca hizmet etmesine olanak sağlar. Uzun, yemekli ve eğlenceli zamanlar için ideal bir oturma mekânı da olacaktır. Yarı açık bir mekân olacağından kışında rahatlıkla kullanıma uygundur.
8. Mini Çim Tepeler
Daha çok çocuklu aileler ve evcil hayvanı olan kişiler tarafından tercih edilmektedir. Kotları ve boyutları birbirinden farklı çim tepeler bahçe zeminini hareketlendirmektedir. Çim tepeler ortamdaki monotonluğu kırarken, çocuklara veya evcil hayvanlara oyun oynama imkânı sunmaktadır. Zeminde materyal olarak çim kullanılması çocukların güvenliği açısından önemlidir.
9. Dikey Bahçeler
Dikey bahçeler, ekolojik yararlarının yanında bahçeye estetik yarar da sağlayan peyzaj elemanlarıdır. Bahçe duvarının iç kısmında kullanılabilecek bu konstrüksiyon, bahçe duvarının monoton görüntüsünü ortadan kaldırmaktadır. Işık, su ve renk gibi ögeler ile desteklendiğinde kullanıcıya görsel bir şov sunmaktadır.
10. Bitki Rafları
Bahçesinde bitki yetiştirmeyi seven kullanıcılar için, bahçelerinin küçüklüğü bazen sıkıntı olabilmektedir. Bu gibi durumlarda pratik bir yol olan bitki raflarını tercih etmektedirler. Bitki rafları, bahçe duvarı üzerine istenilen boyutta ve biçimde sabitlenerek saksılı bitkiler için mekân oluşturan peyzaj elemanlarıdır.
