Tekniğe bağlı form düşüncesi, eşyalarda süsten kaçınmak, makineyle üretim esasına göre form tasarlama, malzeme ve işçilikten tasarruf gibi prensiplerle her tarafta tutunmaya başladı. Werkbund’un kurucu ve üyelerinden olan mimar Gropius, Bauhaus adını verdiği reform okullarını bu sırada kurmuştur. Sanatta bu yeni fikirlerin daha kuvvetle dokunmasını ve daha sosyal bir hareket halini almasını isteyen Gropius işe kendi planladığı ve programlarını hazırladığı Bauhaus okuluyla başladı. Gropius yeni sanat hareketinin akademileri ve güzel sanat okullarını birleştirip daha yeni ve yüksek bir güzel sanatlar okul tipi kurmuştur.
Ona göre topluma giden yol endüstriden geçmektedir sanatçı da toplum için yaratmaktadır; endüstriden faydalanmaya, sanatı onun hizmetine vermeye mecburdur. Gropius bu nedenle akademilerle beraber bütün sanatı endüstrinin emrine veren bir sistemi kurabilmek ve bu sisteme göre eleman yetiştirmek amacıyla Bauhaus okulunu kurdu.
Burası sanatların mimari ile birleşmesi esasına dayanan yüksek güzel sanat okuludur. Bu okulda fikir yeniliği ile sosyal anlayış yeniliği vardır. Okulun vazifesi, sanat kabiliyeti olan insanları yaratıcı şekillendirmeye olanak sağlayan bir halde mimar, ressam ve el sanatçısı olarak yetiştirmektir.
WEİMAR’DA İLK KURULAN BAUHAUS OKULUNUN PROGRAMI
Walter Gropius tarafından 1919 yılında Almanya/Weimar’da kurulan Bauhaus Sanat Okulu’nun nitelikleri şu şekildedir:
- Avrupa’da sanat ve sanat eğitimi alanında yaratılan önemli değişim,
- Mimari,tasarım, görsel sanat alanlarına getirilen yeni yaklaşımlar,
- Sanat eğitiminde ve sanata bakış açısında, sanatla zanaatı birleştirerek; daha işlevsel, topluma mal edilmiş, ekonomik, kalıcı ve aynı zamanda sanatsal olan ürünler yaratmak amacını güden çalışmalar,
- Sanatın demokratikleşmesi anlamında değerlendirilen yaşamın her alanında sanat sloganı,
- Temel disiplin olarak sanatsal ve uygulamalı eğitimi, toplumun bütün katmalarının eğitime dahil edilmesi gereken bir ilke çerçevesinde önemle ele alış yöntemi,
- Kendi insanına, sanatçısına, uygulamalı etkinlikler içinde kendini ifade etme, birikimini, yeteneğini, artistik beklentilerini somutlaştırma ve yaşama geçirme fırsatı veren ve böylece insani yönünü sıcak tutma özelliği,
- Soyut düşünebilen, analitik düşünebilen, teori ile pratiği birleştirebilen sanatçı profili yaratması.
Bauhaus sanat akımı yazısını beğendiyseniz Yeni Nesil Mimari yazısını okumanızı da tavsiye ediyoruz.
Editörün Notu
Kaynak:
Artun, A., Aliçavuşoğlu, E. (2009). Bauhaus:Modernleşmenin Tasarımı Türkiye’de Mimarlık, Sanat, Tasarım Eğitimi ve Bauhaus. İstanbul: İletişim.