Peyzaj Mimarlığında Kariyer Yapabilmek İçin 17 Öneri

Her yıl üniversite sınavlarından sonra Peyzaj Mimarlığı bölümünü seçmeyi düşünen binlerce kişi dergimizde bulunan Peyzaj Mimarlığı okumalı mıyım? adlı yazıyı okuyor. Yazıyı okuyan arkadaşların birçoğu yazıyı okuduktan sonra bana telefon, mail ve SMS yoluyla ulaşıp aklında kalan diğer soruları soruyor. Bu tedirginliği hepimiz yaşadığımız için Peyzaj Mimarlığı bölümünü seçmeyi düşünen veya seçip geleceği için endişelenen arkadaşlar için bir kariyer rehberi oluşturmaya karar verdim. On iki yıldır Peyzaj Mimarlığı camiasında gördüğüm, tecrübe edindiğim eksikler, yanlışlar ve doğrulardan çıkardığım dersleri sizlerle paylaşıp, camiamıza yeni katılan arkadaşlara rehber olacak bir yazı hazırlamak istedim.

Peyzaj Mimarlığı bölümü yapısı itibariyle birçok meslek dalını içerisinde barındıran, yetenek ve bilginin birlikteliğiyle başarının yakalanabileceği bir bölümdür. Başarı yakalamak kolay değildir, zira ülkemizde Peyzaj Mimarlığı bölümü yeterince tanınmamakta ve önemsenmemektedir. Peki bu bölümde kariyer yapabilmek için ne lazımdır?

• 

Kariyer Sahibi Bir Peyzaj Mimarı Olmak

Kariyer sahibi bir peyzaj mimarı olabilmek için öncelikle okulda aldığınız bilginin size yeterli olmayacağını bilmelisiniz. Derslere sadece geçebilmek için gidiyor ve yeteneğinizi geliştirmek için çaba sarfetmiyorsanız okulunuz bittikten sonra sizi zorlu bir iş süreci bekleyecek demektir. Okuldaki eğitiminiz size meslekte başarılı olabilmenin anahtarını kazandırır, kapıyı bulup bu anahtarla kapıyı açmak sizin elinizdedir.

1. Hedef Belirleyin

Ne olursa olsun okula başladığınızda hedefinizi belirlemelisiniz. Peyzaj Mimarlığı ne iş yapar? Peyzaj Mimarı olarak yurtdışında çalışmak, akademisyen olmak, peyzaj mimarlığı atamalarıyla kamu kurumlarında çalışmak, yarışmalara katılıp ödüllü bir peyzaj mimarı olmak veya bir fidanlık sahibi olmak isteyebilirsiniz. Bu saydığım hedeflerin tamamı kendine özgü bir yol haritası çizilmesini gerektirir.

– Akademisyen olmayı hedefliyorsanız

Akademide kariyer yapmak istiyorsanız okul bitince karşınıza çıkacak iki önemli sınav var: biri ALES diğeri YDS (veya YÖKDİL). Okulunuz bitmeden ingilizcenizi geliştirmeli, aynı zamanda ALES’te yüksek not alabilmek için ara ara Türkçe ve Matematik testleri çözmelisiniz. Okuldaki hocalarınızla iyi geçinmeli not ortalamalarınızın yüksek olmasını hedeflemelisiniz. Ayrıca çok okumanızı ve websitemizde yazarlık başvurusu yapıp yavaştan makale yazma alıştırmalarına başlamanızı da öneririz. Yazarlık başvurusunu bu linkten yapabilirsiniz.

– Kamuyu hedefliyorsanız

Kamuda peyzaj mimarı olabilmenin kendine has avantajları var tabiki. Çalıştığınız yer büyük bir belediye değilse özel sektör ve akademiden çok daha rahat olursunuz. Kamuda Peyzaj Mimarlığı maaşları sizi ortalamanın üzerinde tutar ve yeterlidir. Eğer şöyle ortalama ve rahat bir hayat yaşayayım diyorsanız kamuyu hedeflemenizi öneririm. Kamuda işe girebilmek için kendinize ya bir dayı bulmalısınız (ki öğrenciyken herkes söz verir bunlara inanmayın) ya da sağlam KPSS çalışmanız gerekir (Peyzaj Mimarlığı KPSS son atama puanı 91.570 ile olmuş).

– Yurtdışında çalışmayı hedefliyorsanız

Şimdiki jenerasyonların çoğu yurtdışında yaşamayı ve çalışmayı hedeflediği için -ki bana sorarsanız çok doğru yapıyorlar- okula başlar başlamaz bu idealin peşinden koşmalısınız. Yabancı dilinizi mutlaka geliştirmeli anadilinizin yanına en az iki dil daha eklemelisiniz. Türk şirketlerin daha çok Türki cumhuriyetler, Rusya ve Arapçanın kullanıldığı ülkelerde çalıştığını düşünürsek İngilizce, Rusça ve Arapça üzerinde yoğunlaşabilirsiniz. Ayrıca daha öğrenciyken yurtdışında iş yapan firmaların kapısını aşındırmanız, CV bırakmanız, staj yapmanız veya boş zamanlarınızda ücretsiz çalışacağınızı belirtmeniz okul bitince işsiz kalmamanız için önemlidir.

– Fidanlık açmak istiyorsanız

Fidanlık açmak için peyzaj mimarı olmanıza gerek yok elbette. Ancak bizim sektörde en fazla kazananlar fidanlığı olanlar ve peyzaj uygulama yapan şirketlerdir. Peyzaj projelerinden çok fazla kazanabileceğini kimse umut etmesin. Çizdiğiniz projeyi uygularken malzemelerden kazanırsınız. Dolayısıyla fidanlık sahibi olmak avantajlıdır. Eğer böyle bir amacınız varsa özellikle bitki tanıma, toprak gibi bitki-bahçe derslerini dikkatlice dinleyip kendinize notlar almanızı öneririm. Ayrıca her işin bir jargonu var. Siz ne kadar konuyla ilgili yazıları okumuş olursanız olun sektörün içerisinde ter dökmeden pişemiyorsunuz. Dolayısıyla fidanlık açmayı düşünüyorsanız hedefiniz mutlaka öncesinde bir müddet başarılı bir fidanlıkta çalışıp işi öğrenmek olsun. Bitki materyali ile uğraşmak sandığınız kadar kolay olmayabilir.

– Ödüllü bir Peyzaj Mimarı olmak istiyorsanız

Çok başarılı olmanın tek boyutu yoktur. Çok başarılı olmak her cephede zafer gerektirir. Dolayısıyla;

• En başta yeteneğinizi geliştirmeli, aşağıda başlıklarda yer verdiğimiz maddelerin hepsini uygulamalısınız
• Ödüllü bir mimar/peyzaj mimarının yanında staj yapıp başarma stratejilerine hakim olmalısınız
• Yerli ve yabancı yarışmaları yakından takip etmeli, özellikle kazanan projeleri niçin kazandığı konusunda değerlendirmelisiniz.
• Farklı bakış açısına sahip olmaya çalışmalısınız. Bunun için entelektüel bilgi birikiminizi artırmanız gerekir.
• Şansınızın iyi gitmesini beklemelisiniz. Bu hayatta en önemli şeylerden biri de şanstır. Tesadüfen tanışacağınız biri size şöhret kapısını aralayabilir.

• 

2. Uygulama Yapın

Unutmayın ki yetenek isteyen bölümlerde uygulamalarla deneyim kazanmak çok önemlidir. Muhteşem bir öğretmeniniz dahi olsa uygulama yapmadan yeterince öğrenemeyeceğinizi bilmeniz gerekiyor. Dolayısıyla meslekte kendinizi geliştirmek için daha fazla uygulama yapmalısınız.

“Babamın bir tanıdığı var, stajımı orada yapmış gösterecek” derseniz burada yalnızca sizin kaybedeceğinizi unutmayın. Staj, Peyzaj Mimarlığı gibi teknik bilimlerde zorunludur ve bunun yalnızca öğrenciye faydası vardır. Mesleğinizi genellikle staj yaparken öğrenirsiniz. Dolayısıyla staj yapacağınız yeri seçerken kariyerinizde olmayı hedeflediğiniz işi yapan bir kurum olmasına dikkat ediniz.

3. Erasmus Yapın

Erasmus üniversite öğrencilerinin eğitim hayatlarının bir ya da birkaç dönemini farklı Avrupa ülkelerinde okuma programıdır. Ücretsizdir. Üniversitenizin yapacağı sınavdan başarılı olanlar gönderilir.

Erasmus ile başka bir ülkede bir dönem yaşamak size hayal edemeyeceğiniz bir vizyon kazandırır. Farklı ülkeler gezer, farklı uygulamalar görürsünüz. Yurtdışına seyahat etmekten farklıdır, çünkü yabancı kültürü sadece görmez aynı zamanda yaşama fırsatını elde edersiniz. Bu size hem tasarım anlamında hem yabancı dil geliştirme anlamında hem de sosyal olarak muhteşem fırsatlar sunar.

4. Sanatla İlgilenin

Sanatla ilgilenmek size farklı bakış açıları kazandırır. Mimarlık da bir sanat dalıdır. Dolayısıyla resim, fotoğraf, heykel gibi sanat dallarının tamamı Peyzaj Mimarlığında ufuk açıcı etkiye sahiptir. Renklerin harmonisini ancak uzun yıllar renk uyumu ile uğraştıktan sonra kazanabilirsiniz. Sanat size kısa sürede uzun yollar aldırır.

El yeteneğinizi geliştirmek peyzaj mimarlığında önemlidir. Çünkü biz son çizimleri her ne kadar bilgisayar üzerinde yapsak da ilk çizimleri eskizler üzerinde çalışmak zorundayız. Dolayısıyla resim, heykel, çini gibi güzel sanatlar kurslarına giderseniz, yeteneğinizin zamanla projelerinize de yansıdığını göreceksiniz.

Fotoğraf sanatı bu dallar içerisinde en önemlilerden biridir. Çünkü fotoğraf çektiğinizde kadrajınızda sizi rahatsız eden ve mutlu eden görüntüleri daha net algılarsınız. Tarihi bir binayı fotoğraflarken elektrik kablolarının düzensizliği ve çirkinliği sizi rahatsız ederken; çok güzel renklerden oluşan bir peyzaj uyumu gördüğünüzde arka fon olarak bu görüntüyü kullanmak istersiniz. Dolayısıyla fotoğraf sanatı size kentsel tasarımlarda nelerin olması gerektiğini daha net anlatacaktır.

5. Bitkileri Çok İyi Tanıyın

Peyzaj Mimarlarını diğer mimarlık dallarından ayıran en büyük faktör bitki bilgisidir. Bizler süs bitkilerini adımız soyadımız gibi bilmeliyiz. Çünkü bizi mesleğimiz açısından ölçmek veya değerlendirmek isteyenlerin ilk sorduğu soru bitki üzerine olacaktır. Dolayısıyla elbette iyi bir yapı bilgisi yanında bitkilere hakim olabilmek çok önemlidir.

Bitkilerin farklı mevsimlerdeki renkleri, ekolojik istekleri, latinceleri ve peyzaj mimarlığında kullanımı için belirgin özelliklerini bilmek önemlidir. Bitki tanıma dersini aldıktan sonra sokaklarda yürürken kendi kendinizin bitkileri ne kadar iyi tanıdığını ölçerseniz bilgileriniz kalıcı olacaktır.

• 

6. Birden Fazla Dil Öğrenin

Günümüz dünyasında dil bilmek bir avantaj değil zorunluluk haline geldi. İnternetin bu kadar hayatlarımızın içine girdiği zamanda araştırdığınız konulara hızlıca ulaşabilmeniz için Türkçe kaynaklar yeterli olmayabilir. Bilginin güç olduğu bu yüzyılda kendinize daha fazla katkıda bulunabilmek için mutlaka birkaç dili üst düzeyde öğrenin.

Okula başladığımda ingilizce bilmemin bana bu kadar katkısı olacağını bilseydim peyzaj mimarlığı derslerinden çok ingilizce eğitimlerine çalışırdım. O sayede Erasmus yaptım, birçok ülke dolaştım, projeler gerçekleştirdim, birçok yabancı arkadaş edindim… Yani yabancı dilin her zaman iş katkısı olması gerekmez, şu an ki işime girmemde bana katkısı olmadı ancak milyon tane başka katkısı olduğunu söyleyebilirim.

7. Yerli ve Yabancı Yayınları Takip Edin

Peyzaj Mimarlığı bölümü sürekli güncellenen bir bölüm olduğu için aldığınız eğitim sizi profesyonel yapmayacaktır. Profesyonel olabilmek için mesleğinizle ilgili güncel yayınları takip etmelisiniz. Bununla ilgili ilerleyen günlerde bir yazı hazırlamayı düşünüyorum (Peyzaj mimarlarının takip etmesi gereken yerli ve yabancı kaynaklar). Şimdilik dergimizi takip edip websitemizdeki yazıları okumanız sizler için faydalı olacaktır.

• 

8. Okul Notlarınız

Bu kadar madde yazmışsın ama biz bu bölümün yoğunluğunda bunları nasıl yapabiliriz ki? dediğinizi duyar gibiyim. Okul notlarınızın düzeyine ne yapmak istediğinize göre karar vermelisiniz. Eğer üniversitede (akademide) devam etmek istemiyorsanız inanın yüksek notlarla mezun olmanın hiç bir faydası yoktur. Boşu boşuna kendinizi yıpratmanın, arkadaşlarınızla kötü olmanın, hocalarla kavga etmenin bir anlamı yok. Benim mezuniyetim döneminden en hızlı iş bulanlar notları en düşük olanlardı ve maalesef bölüm birincileri hala daha düzgün iş bulabilmiş değiller. Dolayısıyla okulunuza size lazım olacağı kadar önem verip, hedeflediğiniz yönde kendinizi geliştirir ve dersleri derste dinlerseniz ayrıca evinizde derslerinize çok vakit ayırmanıza gerek kalmadan mezun olursunuz, böylece üniversite hayatınız boyunca farklı yönlerde de kendinizi geliştirme fırsatı elde edersiniz.

9. Bilgisayar Programlarını Öğrenin

Hayalinizdeki tasarımları karşı tarafa gösterebilmek için ilgili programları çok iyi kullanabilmeniz gerekir. Peyzaj Mimarlığı bir çok bölümle ilintili olduğu için sizin de birçok programda başarılı olmanız gerekir. Bunların birkaçını eğitim hayatınızda alırsınız, birkaçını ise sizin öğrenmeniz gerekir. Ancak birini öğrendikten sonra diğerlerini öğrenmeniz zor olmayacaktır. Eğitim almak için Udemy sitesinden ücretli (ortalama 35 TL) ve ücretsiz kurslara katılabilirsiniz. Sıkça kullanılan programlara örnek vermek gerekirse:

a) Adobe Photoshop

• Photoshop programında 3dsmax, autocad gibi programlarda hazırladığınız görselleri düzenleyebilir, örneğin gökyüzü rengini daha kullanışlı hale getirebilirsiniz
• Sunumlarınızı photoshop’ta yaparsınız
• Proje planlarınızı yapabilirsiniz

b) Autocad

Autocad teknik bölümlerin olmazsa olmazıdır. Vektörel çizimler yaparak projelerinizi çizersiniz.

c) Adobe Illustrator veya Corel Draw

Bu iki programın özellikleri birbirine yakındır. İki programda da vektörel çizimler yaparsınız. Sunumlarınızı daha güzel hale getirebilmeniz için öğrenmenizi tavsiye ederim.

d) 3DsMax veya SketchUp

Yaptığınız çizimleri 3 boyutlu hale getirmek için önemlidir. En çok kullanılan 3D programlarıdır

e) Lumion 3D veya V-RAY

Sketchup gibi programlarda hazırladığınız çizimleri gerçeğe yakın hale getirmek ve etkili video sunumlar hazırlamak için kullanılan render programlarıdır.

f) Realtime Landscaping Architect

Peyzaj mimarlarının projeler hazırlayabilmesi için oluşturulmuş bir programdır. Kullanımı basittir. Birçok özelliği içerisinde barındırır. Render almak için başka bir programa ihtiyaç duymazsınız.

• 

10. Meraklı Olun

Meraklı olmak size kimsenin bilmediklerini bilme gücü kazandırır. Çok soru sorun ve gördüklerinizi anlamaya ve anlamlandırmaya çalışın. Bu sayede beyin nöronlarınız kavramlar arasında bağlantılar kurup size yaratıcılık kazandıracaktır.

11. Tasarım Felsefesi ile İlgilenin

Ben ülkemizdeki mimarlık bölümlerinin en büyük eksiği olarak felsefe derslerinin eksikliğini görüyorum. Felsefe size düşünme yetisi kazandırır ve yaptığınız tasarımları anlamlandırmaya yarar. Yaptığınız tasarımlarda proje planından bakınca güzel şekiller oluşturabilirsiniz ancak hayali projenizin içinde yürümezseniz mutlaka eksikleriniz olacaktır. Mimarlık felsefesi ile ilgili özellikle ülkemizden Turgut Cansever ve Dücane Cündioğlu’nu okumanızı tavsiye ederim.

12. Mimari Terimlere Hakim Olun

Mimarlıkla ilgili okumalar yapmak sizi mimarlık terimlerine aşina kılar. Bu durum mimarlık anlamında kalifiye olduğunuzu kanıtlamaya yarar. Mezun olduktan sonra bunun ihtiyacını çok yaşarsınız.

• 

13. Çift Anadal veya Yan Dal Hedefleyin

Öğretim hayatınızda eğer çift anadal veya yandal yaparsanız (mesleğinizle ilgili bölümlerden yapmanıza izin verilir), bölümü bitirdiğinizde çift diploma sahibi olabilirsiniz. Bu sizi meslektaşlarınız arasında birkaç kademe yukarıya taşıyacak ve vizyon sahibi olmanıza neden olacaktır.

14. Mesleğin Duayenleriyle Tanışın

Ödüllü peyzaj mimarları, mimarlar, şirketler.. Hayalinizi onlar gibi olabilmek süsler. Onlar gibi olabilmek istiyorsanız mutlaka onlarla iletişime geçip gözlem yapmalısınız. Onları başarılı kılan özelliklerini tespit etmelisiniz. İnanın bu o kadar zor değil. Yapmanız gereken kapılarını çalmak, staj yapmaya çalışmak, gerekirse oralarda bir süre ücretsiz çalışmak.. Bu size o kadar büyük tecrübe kazandıracaktır ki hiç bir ücretle ölçemezsiniz.

Ünlü Peyzaj Mimarı Sunay Erdem ile daha önce yaptığım röportajda işe alımlarda personelde ne aradığı sorusuna aldığım cevap herşeyi özetliyor aslında: mesleki heyecan!

15. Yarışmalara Katılın

Yarışmalara katılmak zor ve stresli süreçlerdir. Sizden çok daha iyi olduğunu düşündüğünüz insanlarla yarışırsınız ve bu kadar emeğinizin boşa gideceği düşüncesi sizi strese sokar. Ancak her yarışmadan sonra kendinize o kadar çok şey katarsınız ki büyüdüğünüzü hissedersiniz. Her projede yanlışlarınızı görür, her projede derecenizi biraz daha artırırsınız. Yapmanız gereken projelere katılmaktır. Küçük proje yarışmalarıyla başlayıp, gittikçe zorlaşan yarışmalara katılabilir, yarışmalarda elde ettiğiniz başarılarla mimarlık camiasının dikkatini üzerinize çekebilirsiniz. Bana sorarsanız bizim mesleğimizde başarı merdivenlerini koşar adım çıkmanın tek yolu projelerde ödüller almaktır derim.

16. Yazılmaya Değer Konular Bulup Yazın

Bu siteyi açtığımda henüz Peyzaj Mimarlığı 2. sınıf öğrencisiydim ve kendime şöyle bir hedef koymuştum: her hafta en az 1 konuda o hafta öğrendiğim peyzaj bilgisi hakkında blogumda yazı yazacağım. Hedefim sitenin bugünkü gibi günde binden fazla kişinin girmesi değildi. Sadece öğrendiğim şeyleri kalıcı hale getirebilmek ve internette kaynak oluşturabilmek istiyordum. Her hafta bir konu yazamadım ancak yazdığım konuların hepsi bende kalıcı oldu. Bu sayede araştırma yaptım, birçok şey öğrendim. Sizlere de tavsiyem bir an önce yazmaya başlamanız.

17. Bizi takip edin

Her hafta yazarlarımız tarafından Peyzaj Mimarlığı bölümü ile alakalı onlarca yazı yazılıyor. Peyzaj Mimarlığı sürekli dönüşen bir bölüm olduğu için okul kitaplarımızda anlatılanlar bazen yeterli olmayabiliyor. Güncel bilgileri takip etmek, dünyadan örnekleri görebilmek, camianın içerisinde neler olduğunu görebilmek bizler için çok önemli. Dolayısıyla sizlere gururla sayfamızı favorilere eklemenizi ve bizi takip etmenizi tavsiye ediyoruz. Sizler bizi takip edip yazılarımızı beğenip yorum yaptıkça bizler de sizler için yeni içerikler üretmek için daha çok çalışacağız.