Hızlı Git
Dış mekan aydınlatmasından beklenen temel amaçlar; gerekli alanı ihtiyaç duyulan ölçüde kaliteli bir biçimde aydınlatmak, karanlık saatlerde güvenliği sağlamak ve estetik olarak göze hitap etmek olarak sıralanabilir. Bu amaçlar doğrultusunda insanlığın dış mekan aydınlatmadaki serüveni bundan yüzyıllar önce Hatay’ın Kurtuluş Caddesi’nde meşaleler kullanılarak yapılan aydınlatmayla başlamıştır. Günümüzde ise teknolojinin gelişmesiyle aydınlatmada elektrik enerjisi kullanılmaya devam etmektedir.
İyi bir aydınlatma için birçok dikkat edilecek husus vardır. Bunlardan bazıları şunlardır;
- Işık kaynağı doğrudan göze ışık yansıtmamalıdır.
- Gereksiz alanları aydınlatmaktan ve gereğinden fazla aydınlatmak kaçınılmalıdır. Işık kirliliği ve enerji israfı engellenmelidir.
- Kullanılacak ürünlerin mekanın tasarımına uyumlu olmasına dikkat edilmelidir.
- Ürünlerin montajı dikkatli bir şekilde yapılmalı ve belirli periyotlarla kontrol edilmelidir.
- Dış aydınlatma armatürü hava şartlarına ve ortam koşullarına dayanıklı olmalıdır.
Dış Mekan Aydınlatmasında Sıkça Kullanılan Ürünler
Peyzaj aydınlatması mimarın elindeki en önemli argümanlardan biridir. Herkesin beğendiği peyzaj alanları oluşturabilmek günün her saatinde kullanılabilen, güzelliğini gecenin ışıltısı ile birlikte yansıtabilen tasarımlarla mümkündür. Doğru bir dış mekan aydınlatması ile gecenin görüntüsü avantaja çevrilerek görünmesi istenmeyen bölgeler karanlıkla boyanabilir, beğenilen bölgeler ise doğru ışıkla parıldayabilir.
1Glop (Küre)
Dış mekanda, özellikle peyzaj aydınlatma ve bahçe aydınlatma gibi alanlarda sıkça tercih edilen bir üründür. Zeminde, aplikte, aydınlatma direkleri gibi birçok farklı tasarımla kullanılabilir. Akrilik camların en fazla görüldüğü aydınlatma ürünleri arasında ise akrilik gloplar yer almaktadır. Akrilik glop ürünlerin ışık geçirgenliği çok yüksek olduğu gibi, UV dayanımı sayesinde için senelerce sararma göstermez. Ayrıca insan sağlığına ve doğaya zararı olmadığından dolayı darbelere karşı dayanıklıdır ve zorlu hava koşullarına karşı dirençlidir.
2Aydınlatma Direkleri
Aydınlatma direkleri güvenlik protokollerinden dolayı sağlam yapıda olmalı, doğru şekilde monte edilmelidir. Ayrıca aydınlatma için uygun olan yükseklikte olmasına özen gösterilmelidir. Türkiye’de aydınlatmada uyulması gereken standartlar Avrupa Birliği’nin alüminyum direkler için belirlemiş olduğu EN 40-5 standartlarıdır. Bu standartlar direğin et kalınlığı, çelik sınıfı, yatay yüklere karşı direnci, rüzgar dayanımı ve üretimde kullanılan teknikler gibi konuları kapsamaktadır. Ayrıca aydınlatma direğinde galvaniz kaplama direğe oksitlenmeye karşı direnç katacağından dolayı ömrünü önemli ölçüde etkilemektedir. Direğin konsol sayısına dikkat edilmeli, dayanımı olmayan direklere kapasitesinden fazla armatür takılmamalıdır.
3Aydınlatma Armatürü
Aydınlatma armatürü dış mekan aydınlatmada en önemli parçalardan birisidir. Işık kaynağını barındırdığı için dikkatli seçilmesi gerekmektedir. Yeterli aydınlatma için gereğinden fazla güce sahip armatürler tercih edilmemelidir. Işığın kalitesine, yeterliliğine, sıcaklığına dikkat edilmelidir. Armatürün dış koşullara karşı dayanıklılığı iyi olmak zorundadır. Bundan IEC (Uluslararası Elektroteknik Komisyonu) tarafından hazırlanmış IP koruma derecesine dikkat edilmelidir. Bu kod 2 haneli olup materyalin katı cisimlere ve sıvı temasına karşı direncini gösterir. Örneğin ‘su geçirmez armatür’ ürün hakkında net bilgi veremezken, ‘IP66 belgeli armatür’ bu ürünün her yönden gelebilecek yüksek tazyikteki sulara karşı dayanıklı olduğunu gösterir.
4Solar Aydınlatma
Gün geçtikçe dış mekanda aydınlatılan alanlar genişlemekte, bununla beraber aydınlatmaya harcanan enerji de artmaktadır. Elektrik enerjisinin büyük bir kısmı fosil kaynaklardan sağlandığından dolayı doğaya zarar vermektedir. Bundan dolayı güneş gibi yenilenebilir enerji kaynaklarına olan yatırımlar her geçen gün artmaktadır. Güneşten sağladığı enerji ile aydınlatma sağlayan solar aydınlatma ürünleri karbon salınımı yapmadığından dolayı doğaya ve canlılara zarar vermez. Ayrıca şebekeye bağlı olmayan bu ürünler elektrik faturasından bağımsız olduğu için kullandıkça kendini amorti edebilmektedir.
Bu yazımızda dış mekan aydınlatmada sıkça kullanılan ürünlerden bahsederek bahçelerinizde kullanabileceğiniz aydınlatma ürünlerinden bahsettik. Işığın renklerle olan etkisine dergimizdeki diğer yazıları okuyarak ulaşabilirsiniz.
