Endüstriyel İzleri Ile Domino Park

16 Kasım 2020 10971 kez okundu Okuma süresi: 7dk, 14sn

Hızlı Git

Brooklyn’deki East Nehri boyunca yer alan Domino Şeker Fabrikası, Williamsburg semtinin karma kullanımlı bir yapısı ve aynı zamanda eski fabrikalarından biridir. Fabrika olarak kullanıldığı dönemde Amerikan Şeker Rafineri Şirketi **American Sugar Refining Company** tarafından yönetilen bu yapı, bölgenin önemli şeker fabrikalarından biri olarak görev almakta ve “Domino” markası altında şekerler üretmekteydi. Şeker Fabrikası’nın yer aldığı alanın 2013 yılında yeniden geliştirilmesi için sunulan öneriler sonucunda hem kullanılmayan yapıları yıkılması ve yeni birimlerin üretilmesi gerçekleştirilmiş hem de fabrikanın bulunduğu bölgeye Domino Park adı ile yeni bir kent ve kıyı parkı kazandırılmıştır.

Domino Şeker Fabrikası
Foto: Daniel Levin

Domino Park

Kent Bulvarı’nın batısında bulunan Domino Park aynı zamanda her ne kadar bir nehir olarak adlandırılsa da aslında bir haliç olan East Nehri’nin kıyısına uzanmıştır. 2012 yılında New York’ta etkisini gösteren Sandy Kasırgası’ndan o dönem henüz inşaat halinde olan park da etkinlenmiştir, böylece tasarımı ve uygulanmasında sürdürülebilirlik ve dayanıklılık kavramları esas alınmıştır. Gelecekteki fırtınalara karşı koruma sağlamak için park, Federal Acil Durum Yönetim Kurumu’nun **Federal Emergency Management Agency (FEMA)** taşkın yüksekliği yönergelerinin çok üzerinde bir yükseklikte tasarlanmıştır. Böylece FEMA tarafından belirlenen taşkın yüksekliği yönergelerinin çok daha üzerinde bulunan, gelecekteki fırtınalara karşı yağmur suyu akışını azaltan ve bir sünger gibi görev alan, kıyı hattı ve şehir için bir çeşit bariyer görevi gören kamusal bir park oluşturulmuştur. Ayrıca, park içerisinde yaklaşık 175 ağaçtan oluşan ve kıyı direncine katkı sağlayan bir bitki topluluğu da yer almaktadır.

Bu yazı da ilginizi çekebilir: Röleve ve Ölçü Teknikleri

Domino Park’ın peyzaj tasarımı James Corner Field Operations tarafından gerçekleştirilmiştir. Park, hem kıyı hattında tamamen halka açık bir park işlevi görmektedir, hem de fabrikaların kalıntıları sayesinde bölgenin geçmişi ile bağlantı kurmaktadır. Domino Park aynı zamanda çeşitli bahçeler, bir adet çocuk oyun alanı, yükseltilmiş bir yürüyüş yolu ve daha birçok mekan içermektedir. Tasarım süreci altı yılda tamamlanan ve 2018 yılında halka açılan Domino Park, 2,4 hektarlık bir alanda yer almaktadır.

11 dönümlük Domino Şeker Fabrikası arazinin ticari birimler ve konutlara dönüşüm projesini yürüten Two Trees Management yöneticileri, özellikle Domino Fabrikası’nda çalışan Kuzey Brooklyn sakinleri için canlı, bölgenin tarihi dokusuna saygılı ve yeşil bir kent parkının da bulunduğu bir mahalle sunduklarını belirtmiştir. Ayrıca, fabrikadan miras kalan endüstriyel kalıntılar proje boyunca çeşitli yerlere yerleştirilerek yaklaşık yüz yıllık bir şeker rafinasyon ve ticaretinin hikayesini hem New York sakinlerine hem de turistlere yansıtmaktadır.

Tasarım Hedefleri

Domino Park projesi ile kente yeşil bir kamusal park kazandırmanın yanı sıra kent sakinlerinin su ile buluşmasını sağlamak, onlara kıyı hattı boyunca çeşitli aktivite imkanı sunmak ve parkı kişilerin günlük yaşamının bir parçası haline getirmek hedeflenmiştir.

“Domino Park’ı oluştururken topluluk verilerinden ve bölgenin zengin geçmişinden ilham aldık. Domino Park’ın tasarımı, New York’un inanılmaz sahilinin güzelliğini canlandıracak ve bölgenin tarihine ve çevresindeki mahalleye olan ilgiyi artıracak bir alan yaratmayı amaçlıyor.”
Lisa Switkin, James Corner Field Operations

Tasarım Bileşenleri

Bölgenin ihtiyaç ve özelliklerine göre tasarlanan ve geliştirilen Domino Park, temelde üç ayrı fonksiyonu baz alarak oluşturulmuştur. Diğer bir deyişle, bölgenin en kuzeyindeki pasif kullanımlardan en güneyindeki Williamsburg Köprüsü tarafında bulunan aktif kullanım alanlarına doğru ilerleyen, ince düşünülmüş bir park planlanmıştır.

Bu yazı da ilginizi çekebilir: Endemik Bitkilerin En Gizemlisi: KaraGül (Halfeti Gülü)

1- Pasif Rekreasyon Parkı

Domino Park’ın kuzey ucundaki pasif rekreasyon alanı, Artifact Walk olarak adlandırılan bir yürüyüş yoluna ulaşan bir dizi mekan içermektedir. Bu mekanlar bir Japon Çam bahçesi, 80-100 kişilik piknik alanı, yemek alanı, çocuk oyun alanı olarak karşımıza çıkar. Geniş çim alanlar arasında ayrıca ahşap şezlong şeklinde kent mobilyalarından oluşan bir kent plajı da yerleştirilmiştir.

Çocuk Oyun Alanı

Mark Reigelman tarafından tasarlanan çocuk oyun alanı, Domino Şeker Fabrikası’nın ve şeker endüstrinin geçmişini kendi orijinalliği ile çocuklara göstermek ve onları da bu serüvene dahil etmek amacı taşımaktadır. Daha önceden Smokers ve The Meeting House gibi halka açık enstalasyonların da tasarımını gerçekleştiren Reigelman, çocukların Manhattan manzarası eşliğinde rampalara tırmanmasını, farklı şekillerde tasarlanmış tüpler, kaydıraklar ve diğer oyun elemanlarının arasında dolaşmalarını ve fabrikanın karmaşık yapısını keşfetmelerini istemiştir.

Yükseltilmiş bir kabin, yüksek silo, paslanmaz çelik kaydıraklar ve tırmanma elemanlarından oluşan çocuk oyun ekipmanlarında korunmuş endüstriyel kalıntıların renklerini yansıtacak şekilde canlı sarı, turkuaz, yeşil ve metal tonlar tercih edilmiştir.

2- Su Meydanı

Su Meydanı olarak adlandırılan bu meydan bir çeşit toplanma alanı olarak görev almaktadır. Kendi içerisinde de birçok pasif ve aktif rekreasyon alanları barındırmaktadır. Dört basamaklı oturma birimleri ile ziyaretçilere Su Meydanı, Doğu Nehri ve Rafineri binasının manzarası da sunulmaktadır. Ayrıca, Su Meydanı’nın kenarında “Şurup Tankı Bahçesi” olarak adlandırılan bölmede rafineriden kurtarılmış dört şurup tankı bir kent simgesi olarak yer almaktadır.

3- Aktif Rekreasyon Parkı

Spor Alanları

Parkın güneyinde bulunan aktif rekreasyon parkı, çeşitli spor alanları ve sahalardan oluşmaktadır. Farklı sporlar için 6.300 metrekarelik oyun alanı, tam boyutlu bir plaj voleybolu sahası, 1.750 metrekarelik çizgisel köpek koşusu ve iki adet bocce top sahası gibi ziyaretçilerin vakit geçirebilecekleri ve zinde kalabilecekleri mekanlar yaratılmıştır.

Bu yazı da ilginizi çekebilir: Rosa - Gül Çeşitleri Ve Bakımı

Artifact Walk

Domino Park içerisinde en çok dikkat çeken tasarımlardan biri de Artifact Walk olarak adlandırılan ve bölgenin endüstriyel geçmişinden kalan unsurlarla zenginleştirilmiş bir yürüyüş yoludur. Projenin kuzey bölgesinde yer alan ve beş blok uzunluğunda olan Artifact Walk boyunca, fabrikadan kurtarılmış olan bir adet büyük ölçekli makinenin yanı sıra rafinaj işlemi sırasında şurup toplayan 10 metre uzunluğunda dört silindirik tank, demirleme direkleri, kovalı asansörler ve fabrikadan getirlen orijinal tabelalarla çeşitli kadranlar ve sayaçlar sergilenmektedir. Ayrıca, fabrika deposundan 21 sütun ve parkın tasarımına entegre edilen yaklaşık 178 metre uzunluğunda vinç raylarını içermektedir.

Malzeme Seçimi

Domino Park’ın malzeme çeşitliliğine baktığımızda tıpkı oyun alanında seçilen renkler gibi malzemelerde de endüstriyel karakterinin izlerini görmekteyiz: Korten çelik, galvanizli ve paslanmaz çelik, beton ve ham şeker deposundan geri dönüştürülmüş ahşap.

2018 yılında açılışı gerçekleştirilen Domino Park, çeşitli kulüp etkinlikleri, duvar boyamaları, eskiz dersleri, dans eğitimleri ve öğrenci fotoğraf sergileri gibi birçok kişinin katıldığı büyük etkinliklere ev sahipliği yapmaktadır. 2020 yılı ile birlikte 2 milyon kişi tarafından ziyaret edilen Domino Park içerisine, güncel olarak Covid-19 bulaşma riskini azaltmak ve ziyaretçileri korumak amacıyla sosyal mesafe çemberleri yerleştirilmiş, böylece ziyaretçiler en az 1,8 m uzakta kalmaları konusunda teşvik edilmiştir. Ayrıca, Domino Park Urban Land Institute tarafından 2020 Kentsel Açık Alan Ödülleri’ne layık görülmüştür.