Çatı Bahçeleri Nedir, Nasıl Ortaya Çıkmıştır?

Betonlaşmanın hayatımızın bir parçası olduğu, doğadan iyice uzaklaştığımız 21. yüzyılda Covid-19 günleri bizler için aslında bir çeşit hesaplaşma oldu. Doğadan ayrı düştüğümüz her seçimin bizi kötü bir sona adım adım yaklaştırdığını anlamış olduk. Dolayısıyla betonlaşmış kentlerde de olsak yüzümüzü doğaya dönmenin bir yolunu bulup, onunla iç içe yaşamayı öğrenmeliyiz.

Kentlerin gri tonlarından kendi yeşilinize ulaşma isteği kaçınılmazsa, gelin çatı bahçelerini her yönüyle beraber inceleyelim.

Çatı Bahçesi Nedir?

Belki de daha önce farklı yerlerde rastladığınız fakat mesleki terimini yeni öğreneceğiniz bir yapay peyzaj harikasıyla karşı karşıyız. Çatı bahçesi, bina düzeyinde ya da genelde zemin seviyesinin üzerinde yer alan herhangi bir yapıya ait düz ve eğimli çatılarda özel malzeme ve tekniklerin kullanımıyla gerçekleştirilen az ya da çok bakım gerektiren bir çok işleve sahip açık yeşil mekan düzenlemelerine verilen isimdir. Bir çatı bahçesinin yapımı sırasında izolasyon sorunu ve çatının yük taşıma kapasitesi dikkate alınarak statik hesapları sağlıklı bir şekilde yapılmalıdır. Bu tip sorunlar aşıldıktan sonra çatılar bir bahçe gibi düşünülerek tasarlanabilir. Yani mekan kullanıma uygunsa tasarımcı sadece doğa değil siz de bir parçası oluyorsunuz.

Çatı Bahçeleri Nasıl Ortaya Çıktı?

Çatı bahçesinin ilk kez ortaya çıkışındaki temel neden bir aşk hikayesi olabilir. Çatıların bitkilendirmesi demek olan çatı bahçesinin, tarihte bilinen ilk uygulaması M.Ö. 7. yüzyılda Babilliler tarafından Babil’ in Asma Bahçeleri’nde yapılmıştır. M.Ö. 450’ li yıllarda tarihçi Heredot “Babil, yeryüzünde bilinen bütün diğer şehirlerin ihtişamını aşar” demiştir. Heredot, şehrin dış duvarlarının 80 km uzunlukta, 25 metre kalınlıkta ve 97 metre yükseklikte olduğunu ve 4 atlı bir arabanın rahatlıkla gezinmesine olanak sağladığını belirtmiştir.

Hikayeye göre,

İmparator 2. Nebukadnezar tarafından eşi Kraliçe Amytis’ i neşelendirmek için Babil’in Asma Bahçeleri’ni oluşturulmuştur, çünkü Kraliçe Amytis memleketinin yeşilliğini özlemiştir. Kral, eşinin özlemini giderebilmek, onu mutlu etmek için memleketinin bir benzerini yapmaya karar verir ve yapay dağlar ve suların aktığı büyük teraslar yaptırır.

Bahçeler birbiri üzerinde yükselen kübik direklerden oluşuyordu. Bunların içleri çukurdu ve büyük bitkilerin ve ağaçların yetişebilmesi için toprakla doldurulmuştu. Kubbeler, sütunlar ve taraçalar pişmiş tuğla ve asfalttan yapılmıştı.  Yüksekteki bahçeleri sulamak için Fırat Nehri’nden zincir pompalarla su yukarılara çıkarılıyordu. Zincir pompa, biri yukarıda, diğeriyse su kaynağında bulunan iki büyük volana gerili, üzerinde kovalar bulunan bir sistemdi. Nehirden dolan kova yukarıya çıkıyor içindeki suyu havuza boşaltıp tekrar nehre dönüyordu. Bu şekilde üst seviyelere taşınan su, bahçeleri sulayarak teraslardan aşağıya doğru akıyordu.

Yunan Coğrafyacı Strabon – M.Ö. 1. YY

Babil’in Asma Bahçeleri’ne ait kanıt günümüzde ne yazık ki bulunmamaktadır. Sebebi, kullanılan malzemelerin toprak gibi dayanıksız olup zaman içinde aşınıp kaybolmasıdır.

Yıllar geçtikçe bu fikir ihtiyaçlar doğrultusunda gelişerek, sorun – çözüm ilişkisi olarak karşımıza çıkmıştır. Binalar yükseldikçe bir ihtiyaç olarak karşımıza çıkan bu mekanların amacı aslında insanların doğadan kopuk yaşamasının önüne geçmektir.

İlgilileri İçin Buraya Babil’in Asma Bahçeleri Hakkında Detaylı Bir Video Araştırması Ekliyorum:

Çatı bahçeleri yazı dizisi devam edecek olup dizinin yeni yazısı geldikçe burada belirtilecektir. Şimdilik görüşmek üzere :)

Faydalanılan Kaynaklar :